بررسی تاثیرات جهان یشدن بر تربیت اسلامی (تهدیدها و فرصت ها)

مفهوم جهانی شدن یکی از جدیدترین مفاهیم دنیای مدرن است که در عصر حاضر نشانگر مسیر حرکت جهان در آینده می‌باشد. فرآیند جهانی‌شدن یکی از موثرترین نیروهای محرکه در پیدایش تغییرات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در جهان معاصر است و تمام جنبه‌های زندگی انسان‌ها را دربرمی‌گیرد. این پدیده با تاثیرگذاری بر فرهنگ دینی جامعه، تربیت اسلامی و دینی را متحول کرده است. بنابراین، شناخت و تبیین تربیت اسلامی در عصر جهانی‌شدن، و اثرپذیری و اثرگذاری آن اهمیت زیادی دارد. جهانی‌شدن گرچه فرصت‌های جدید و ظرفیت‌های بالقوه قابل ملاحظه‌ای را به همراه دارد، اما ذاتاً همراه با تهدیدات جدی است. بر این اساس، این نوشتار درصدد است تا تاثیرات جهانی‌شدن را بر تربیت اسلامی بررسی کند. از مهم‌ترین تهدیدات جهانی‌شدن در حوزه تربیت اسلامی می‌توان به ساخت‌زدایی تقابل‌های «دور ـ نزدیک» و «ممنوع- مجاز»، سکولاریسم و کم‌رنگ شدن مرزهای ‌اعتقادی‌ و مذهبی،‌ گسترش فرهنگ مصرفی و مدگرایی غربی، رواج شک و تردید در ارزش‌های مطلق و مسلم دینی و اسلامی، گسترش تکثر‌گرایی دینی، آسیب رساندن به هویت دینی و اسلامی و مقابله با اخلاق مذهبی و در نهایت بیگانه کردن انسان از فطرت خداجوی خود اشاره کرد. به‌علاوه، جهانی‌شدن فرصت‌هایی نیز برای تربیت اسلامی در پی می‌آورد که عبارت‌اند از: توسعه و گسترش نفوذ تربیت اسلامی و دینی با استفاده از ابزار و فناوری‌های تکنولوژیک و اطلاعاتی، هماهنگ کردن تربیت اسلامی با مقتضیات زمان، شناخت و استفاده از ارتباطات بین‌فرهنگی و جهانی‌کردن فرهنگ و تربیت اسلامی. بر این اساس در این نوشتار ضمن شرح و تعاریف متفاوت از مفهوم جهانی شدن و نگرش‌های مختلف به این پدیده و تاثیرات آن در حوزه‌های مختلف، و نیز توضیح مفهوم تربیت اسلامی، ابعاد و ویژگی‌های آن، تهدیدات و فرصت‌های جهانی شدن نسبت به تربیت اسلامی بررسی شده است.