عوامل موثر بر ساخت و اصلاح شخصیت اخلاقی ازدیدگاه آیه الله مصباح

زمینه و هدف: هدف پژوهش حاضر، شناسایی عوامل موثر بر ساخت و اصلاح شخصیت اخلاقی از دیدگاه آیت‌الله مصباح است. اخلاق ازجمله مهم‌ترین ابعاد شخصیت انسان است و موضوع «شخصیت اخلاقی»، زیرشاخه‌ای از مباحث مطرح در روان شناسی اخلاق به‌شمار می‌آید. مسئله از اینجا آغاز می‌شود که آیا شخصیت اخلاقی، از قبل از تولد شکل گرفته و به‌صورت طبیعی در نهاد انسان قرار دارد یا اکتسابی است؟ اگر شکل‌دهی به آن اکتسابی است، چه عواملی در شکل گیری و اصلاح آن موثر است؟ و اگر شخصیت اخلاقی به دلایلی دچار انحراف شد، آیا امکان اصلاح در آن وجود دارد؟ باتوجه به سوالات مطروح‌شده، این پژوهش درصدد است پس از بررسی دیدگاه آیت‌الله مصباح، پاسخی برای آنها بیابد.روش: پژوهش حاضر  از لحاظ روش اجرا توصیفی- تحلیلی است . یافته‌ها و نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش نشان داد که برخلاف نظر برخی از فیلسوفان غربی که رویکردی تک‌بعدی نسبت به این موضوع دارند، آیت‌الله مصباح اندیشمندی جامع‌نگر بوده و بینشی وسیع و همه‌جانبه نسبت به مسائل دارد. وی علاوه بر پذیرش موضوع ساخت و اصلاح شخصیت اخلاقی، همچنین آن را متاثر از عوامل گوناگونی نظیر سن، والدین، جامعه، ایمان، اختیار می داند. ازاین رو می توان ادعا کرد که دیدگاه او در ارتباط با این موضوع از جامعیت ویژه ای برخوردار است.

effective factors on building and reforming moral character from ayatollah misbah’s point of view

background and objectives: the aim of the current research is to identify the factors that influence the construction and improvement of moral character from the point of view of ayatollah misbah. morality is one of the most important aspects of human personality, and the subject of &moral personality& is considered a sub-branch of topics discussed in the psychology of morality. the question starts from here, whether the moral character is formed before birth and is naturally in the human body, or is it acquired? if its formation is acquired, what factors are effective in its formation and modification? and if the moral character is deviated for some reason, is it possible to correct it? according to the questions raised, this research tries to find an answer for them after examining ayatollah misbah’s point of view.methodology: the current research is descriptive-analytical in terms of execution method.findings and results: the results of the research showed that contrary to the opinion of some western philosophers who have a one-dimensional approach to this issue, ayatollah misbah is a comprehensive intellectual and has a broad and all-round insight into issues. in addition to accepting the issue of building and reforming moral character, he also considers it to be affected by various factors such as age, parents, society, faith, and discretion. therefore, it can be claimed that his point of view in relation to this issue has a special comprehensiveness.