ارزیابی کیفیت معماری ـ اقلیمی مساکن پس از سانحه‌ی روستای روشنق استان اردبیل بعد از زمین‌لغزش سال 1357

یکی از مسائل کالبدی سکونتگاه‌های روستایی، ضعف بناهای مسکونی در برابر بلایای طبیعی است. به‌دنبال رانش زمین در روستای روشنق از توابع شهرستان اردبیل، موقعیت جغرافیایی این روستا جابه‌جا شد و  خانه‌های جدید برای اسکان آسیب‌دیدگان در این روستا احداث گردید. با این حال، قریب به اتفاق این مساکن در طول زمان تغییرات زیادی پذیرا شدند. این مطالعه درصدد درک مسئله و ارزیابی کیفیت اقلیمی و معماری مساکن پس از سانحه و الحاقات بعدی است. مقاله‌ی حاضر به روش پیمایشی و از نوع توصیفی مقطعی انجام گرفت. هشت خانوار ساکن به صورت نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند. در کنار مطالعات متعارف کتابخانه‌ای از مصاحبه، مشاهده، عکس و برداشت از فضاهای مختلف مساکن و تغییرات آن‌ها در طول زمان استفاده شده و برای ارزیابی‌های اقلیمی نیز از شاخص ماهانی و تقویم نیاز اقلیمی با به‌کارگیری طیف لیکرت استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان از پاسخ‌گو نبودن مساکن احداثی به نیازها و خواسته‌های روستاییان دارد؛ به گونه‌ای که بخش پیش‌ساخته‌ی پلان‌ها در مولفه‌ی اقلیمی با کسب رتبه‌ی 108 از 240 امتیاز و در مولفه‌های معماری با کسب 109 از 320 امتیاز، ضعیف و پلان بخش‌های الحاقی در بحث اقلیمی با کسب رتبه‌ی 136 از 240 امتیاز و در معماری با کسب 160 از 320 امتیاز، متوسط ارزیابی شدند که با انجام اقداماتی چون در نظر گرفتن الزامات اقلیمی و اجتماعی در طراحی خانه‌ها، برنامه‌ریزی و سازماندهی طراحی‌ها و غیره می‌توان به بهبود آن‌ها یاری رساند.