بررسی بازسازی روستای نای ‏بند استان خراسان جنوبی

یکی از مسایل کالبدی سکونتگاه‏های روستایی ضعف بناهای مسکونی در برابر بلایای طبیعی است. با وقوع سوانح در روستاها، بنا به شواهد بسیار، اغلب خانه‏های روستایی تخریب می‏شود و بسیاری از منابع ملی و گاه سرمایه‏های انسانی کشور از بین می‏رود. در اغلب برنامه‏های بازسازی پس از سانحه، سیاست جابه‏جایی کل یا بخشی از سکونتگاه، به‏مثابه‏ی راه‏حلی مناسب از نظر فنی، برای کاهش خطر و ایمنی از پدیده‏هایی چون زلزله، سیل و رانش زمین، مورد توجه قرار می‏گیرد. طرح جابه‏جایی روستای نای‏بند استان خراسان جنوبی، با صرف هزینه‏های کلان اجتماعی و اقتصادی، به دلایل مختلف تا کنون ناتمام رها شده و در مواردی که مسکن در روستای جدید به اتمام رسیده نیز مورد استقبال روستاییان قرار نگرفته است. این پژوهش در پی بررسی بازسازی روستای نای‏بند استان خراسان جنوبی و علل استقبال نکردن روستاییان از سکونتگاه جدید روستای نای‏بند است. فرضیه‏های این پژوهش عبارتند از نامطلوب بودن طراحی روستای جدید، مشارکت نکردن روستاییان در فرایند جابه‏جایی روستا و مکان‏یابی نادرست روستای جدید. برای تحلیل داده‏های حاصل از پرسش‌نامه از آزمون‏های تحلیل عاملی و ضریب همبستگی استفاده شده است. نتایج پژوهش تاییدکننده‌ی فرضیه‏هاست؛ چنانکه مهم‏ترین عوامل استقبال نکردن روستاییان از روستای جدید، نامناسب بودن مکان جدید از نظر مخاطرات طبیعی همچون سیل، از بین رفتن دید و منظر و حس تعلق به روستای قدیم شناخته شد.