اختصاص منابع اقتصادی جهت کاهش ریسک لرزه ‏ای‎ منطقه‏ ای‎ با استفاده از مدل بهینه‎سازی‎ تصادفی‎ و یقینی مطالعه‌ی موردی: شهر تهران

این پژوهش با هدف ارایه‌ی روشی برای ارزیابی و تعیین اولویت اقدامات کاهش ریسک لرزه‏ای‎ در کشورهای لرزه‌خیز در حال توسعه و اختصاص بودجه‌ی لازم به این اقدامات و یاری دادن مدیران و تصمیم‌گیرندگان در این امر انجام شده است. بنابراین یک مدل برنامه‎ریزی بهینه‎سازی‎ تصادفی (احتمالی) دو مرحله‏ای‎ توسعه داده شده است تا منابع اقتصادی اختصاص یافته به راهکارهای کاهش ریسک لرزه‏ای‎ (مقاوم‌سازی) و بازسازی پس از زلزله‎های احتمالی آینده را در سطح منطقه‏ای‎ بهینه سازد. این مدل پیشنهادی راهبردهای کاهش ریسک‌های موجود را با هدف کمینه کردن هزینه‌های مقاوم‎سازی‎، بازسازی و ریسک خسارت اقتصادی بیش از حد مجاز مورد جستجو قرار می‎دهد تا راهکار بهینه را با توجه به محدودیت‌های موجود پیدا کند. برای نشان دادن قابلیت کاربردی مدل پیشنهادی، نواحی ساختمانی شهر تهران مورد تحلیل قرار گرفته است. بنابراین داده‎ها‎ی ساختمانی ناحیه‌ی مورد مطالعه، به همراه توابع آسیب‌پذیری این ساختمان‌ها و ویژگی‌های خطر لرزه‎ای‎ منطقه‌ای برای ارزیابی احتمالی ریسک منطقه‌ی مورد مطالعه به کار گرفته شده‎اند. نتایج تحلیل مدل پیشنهادی به صورت تغییرات هزینه‎ها‎ی مقاوم‌سازی‎ با موقعیت جغرافیایی و بر حسب نوع سازه و سطح طراحی لرزه‌ای ارایه شده است. برای بررسی مدل پیشنهادی از دیدگاه در نظر گرفتن عدم قطعیت وقوع زلزله‎ها و همچنین نشان دادن برتری‌های مدل برنامه‎ریزی تصادفی نسبت به مدل‌های بهینه‎سازی یقینی، مدل یقینی متناظر با مدل تصادفی پیشنهادی،‎ ارایه و تحلیل‌هایی نیز بر مبنای این مدل انجام شده است. در پایان نتایج این تحلیل‌ها با نتایج تحلیل مدل تصادفی مورد مقایسه قرار گرفته است.