تحلیل اثرات تغییر اقلیم جهانی بر شاخص‌ های امنیت غذایی (با تاکید بر ایران)

در سال ‌های اخیر بحث تغییرات اقلیمی و اثرات آن بر محیط یکی از موضوعات مهم در مطالعات و تحقیقات در سراسر دنیا به شمار می‌رود. یکی از اثرات مهم تغییر اقلیم در جهان، تغییر در شرایط مولفه‌های تولید و تامین غذا و درنهایت به خطر افتادن امنیت غذایی است. هدف از تحقیق حاضر بررسی و تحلیل اثر تغییر اقلیم بر مولفه‌های دخیل در امنیت غذایی است. در بخشی از این تحقیق به‌صورت گذرا به تغییر اقلیم و اثر آن بر امنیت غذای در ایران تاکید شده است. اطلاعات نظری این تحقیق از نتایج تحقیقات صورت گرفته در زمینه موضوع تحقیق استخراج‌شده و روش مورداستفاده برای تحلیل اثر شرایط اقلیمی و شاخص‌های امنیت غذایی نیز ماتریس دیمتل بوده است. نتایج نشان داد تغییر اقلیم دارایی‌های سیستم غذایی شامل تولید، حمل‌ونقل، ذخیره‌سازی و فراوری را تحت تاثیر قرار می‌دهد و پیامدهای آن می‌تواند وضعیت غذای موجود و دسترسی به غذا را با اخلال مواجه سازد. درنهایت کاهش دسترسی به منابع و به خطر افتادن معیشت و امنیت غذا می‌تواند به‌صورت محلی منجر به مناقشه و درگیری بین مردم شود. از طرفی نتایج نشان می‌دهد بسیاری فاکتورهای اقلیمی طی سال‌های اخیر در کشور دچار روند و تغییر شده‌اند. افزایش دما به‌خصوص دمای شبانه، تغییر در رژیم بارشی و کاهش بارش برخی مناطق، افزایش شدت و مدت خشک‌سالی، کمبود منابع آب و ... از پیامدهای تغییر اقلیم و گرمایش جهانی در کشور می‌باشند. اثر تغییر اقلیم در کشور می‌تواند فعالیت‌ها، دارایی‌ها، سرمایه‌گذاری و به‌طورکلی سیستم غذایی را به‌شدت با ریسک مواجه نماید. از طرف دیگر تحلیل ماتریس دیمتل نشان داد شرایط اقلیمی همچون تغییر رژیم بارش، افزایش دمای هوا و افزایش فراوانی و شدت خشک‌سالی‌ها به ترتیب بیشترین اثرگذاری را در سیستم امنیت غذایی داشته و همچنین شرایط امنیت غذا و شرایط اقتصادی- اجتماعی نیز بیشترین اثرپذیری را از سایر عوامل سیستم داشته‌اند. تاثیر عوامل مختلف مانند تحریم در حوزه دارایی و فنّاوری سیستم غذایی، اثر افزایش نرخ ارزبر نهاده‌ها و کالای وارداتی، برداشت بی‌رویه از منابع آب و ... می‌تواند به‌عنوان تشدیدکننده پیامدها و ریسک تغییر اقلیم در بخش امنیت غذایی را افزایش دهد. با توجه به تنوع اقلیمی و مولفه‌های دخیل در اقلیم ایران، اثرات تغییر اقلیم نیز می‌تواند به‌صورت محلی متفاوت بوده، لذا اثرات آن بر امنیت غذایی نیز از درجه ریسک متغیری برخوردار خواهد بود.

analysis of global climate change effects on food security indicators (with emphasis on iran)

in recent years, the discussion of climate change and its effects on the environment is one of the most important topics in studies and researches all over the world. one of the important effects of climate change in the world is the change in the conditions of food production and supply components, and finally endangering food security. the purpose of this research is to investigate and analyze the effect of climate change on the components involved in food security. in a part of this research, climate change and its effect on food security in iran have been emphasized. the theoretical information of this research was extracted from the results of the research conducted in the field of the research topic and the method used to analyze the effect of climatic conditions and food security indicators was the dematel matrix. the results showed that climate change affects the assets of the food system, including production, transportation, storage and processing, and its consequences can disrupt the status of available food and access to food. finally, reducing access to resources and disrupting livelihoods and food security can lead to conflicts and conflicts between people locally. also, the results show that many climatic factors have changed in recent years in the country. the increase in temperature, especially the night temperature, change in rainfall regime and decrease in rainfall in some areas, increase in intensity and duration of drought, lack of water resources, etc. are among the consequences of climate change and global warming in the country. the effect of climate change in the country can severely endanger activities, assets, investment and the food system in general. the impact of various factors such as sanctions in the field of finance and technology of the food system, the effect of the increase in exchange rates on imported goods and inputs, excessive withdrawal of water resources, etc. increase food. the impact of various factors such as sanctions in the field of finance and technology of the food system, the effect of the increase in the exchange rate on imported inputs and goods, and the indiscriminate withdrawal of water resources can increase the consequences and risk of climate change in the food security sector. considering the climatic diversity and the factors involved in iran’s climate, the effects of climate change can also be locally different, so its effects on food security will also have a variable degree of risk.