تاب‌آوری شهری در شهرهای ساحلی استان مازندران با تاکید بر نقش حمایت اجتماعی و سبک زندگی سلامت محور

این مقاله به بررسی و تبیین جامعه‌شناختی تاب‌آوری شهری در بین ساکنان شهرهای ساحلی استان مازندران می‌پردازد. تاب‌آوری را باید همه اقشار جامعه فرابگیرند تا بتوانند در موقعیت‌های سخت تاب‌آوری بالایی از خود نشان دهند. روش تحقیق، پیمایشی و جامعه آماری شامل افراد 15 ساله و بالاتر ساکن در شهرهای ساحلی استان مازندران بود. شیوه نمونه‌گیری، خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شد. ابتدا یک چهارچوب کامل از شهرهای استان تهیه شد. سپس شهرهای ساحلی استان از شرق تا منتهی‌الیه غرب استان مشخص شدند و در مرحله بعدی همه شهرهای ساحلی شماره‌گذاری شد و سپس پنج شهر ساحلی بابلسر، محمودآباد، نور، نوشهر و رامسر انتخاب شدند. حجم نمونه طبق فرمول کوکران 384 نفر بود. ابزار گردآوری داده‏‌ها، پرسشنامه استاندارد و محقق ساخته است. روش تجزیه‌وتحلیل داده‌ها، ضریب همبستگی پیرسون، اسپیرمن، مقایسه میانگین‌ها، تحلیل مسیر و تحلیل رگرسیون بود. ابزار اندازه‌گیری از اعتبار صوری استفاده‌شده و از پایایی لازم برخوردار بود چراکه مقدار ضریب آلفای کرونباخ در همه متغیرها، بیشتر از مقدار 0.70 به دست آمد. یافته‌ها نشان داد در بین ابعاد تاب‌آوری، بعد اعتماد به غرایز فردی بیشترین میانگین 3.20 و بعد تصور شایستگی فردی کم‌ترین میانگین 3.07 را دارند. میانگین تاب‌آوری در حد متوسط و برابر با 3.14 است. نتایج آزمون همبستگی نشان داد رابطه معنادار مثبت و مستقیم بین تاب‌آوری شهری با میزان سبک زندگی سلامت‌محور و حمایت اجتماعی وجود دارد؛ یعنی هرچه میزان سبک زندگی سلامت‌محور و حمایت اجتماعی در بین ساکنان شهرهای ساحلی مازندران افزایش یابد، تاب‌آوری شهری بیشتر می‌شود. مقدار ضریب همبستگی چندگانه برابر با 0.484 است که نشان‌دهنده ضریب همبستگی پایینی است. ضریب تعیین نشان می‌دهد مجموعه‌ متغیرهای مستقل، 23.5 درصد از تغییرات متغیر وابسته تاب‌آوری شهری را تبیین می‌کنند. متغیر سبک زندگی سلامت‌محور و ابعاد آن اثر بیشتری بر تاب‌آوری شهری دارند. برای بالا بردن تاب‌آوری شهری، باید میزان سبک زندگی سلامت‌محور و همچنین حمایت اجتماعی را افزایش داد.

urban resilience in the coastal cities of mazandaran province with an emphasis on the role of social support and health-oriented lifestyle

this article examines and explains the sociology of urban resilience among the residents of the coastal cities of mazandaran province. resilience should be learned by all sections of the society so that they can show high resilience in difficult situations. the research method, survey and statistical population include people aged 15 and older living in the coastal cities of mazandaran province. the sampling method is a multi stage cluster. first, a complete framework of the cities of the province was prepared. then the coastal cities of the province were determined from the east to the far west of the province and in the next step all the coastal cities were numbered and then five coastal cities of babolsar, mahmudabad, noor, nowshahr and ramsar were selected. according to cochran’s formula, the sample size is 384 people. the data collection tool is a standard and researcher made questionnaire. the method of data analysis is pearson, spearman correlation coefficient, mean comparison, path analysis and regression analysis. the measurement tool used face validity and has the required reliability because the value of cronbach’s alpha coefficient in all variables was greater than 0.70. the findings showed that among the dimensions of resilience, trust in individual instincts has the highest average of 3.20 and the perception of individual competence has the lowest average of 3.07. the average resilience is average and equal to 3.14. the results of the correlation test showed that there is a significant positive and direct relationship between urban resilience and the amount of health oriented lifestyle and social support. that is, the more the amount of health oriented lifestyle and social support among the residents of the coastal cities of mazandaran increases, the more urban resilience will increase. the value of the multiple correlation coefficients is equal to 0.484, which indicates a low correlation coefficient. the coefficient of determination shows that the set of independent variables explain 23.5% of the changes in the dependent variable of urban resilience. the health oriented lifestyle variable and its dimensions have a greater effect on urban resilience. in order to increase urban resilience, it is necessary to increase and decrease the amount of health oriented lifestyle as well as social support.