ارائه ی الگویی در تحلیل و پهنه بندی سطح آسیب پذیری مناطق شهری در خطر سیلاب مطالعه ی موردی: مناطق 10 و 22 شهر تهران

آسیب پذیری ناشی از سیلاب متغیر و پیچیده است. شهری مانند تهران با تغییرات زیاد سطح اجتماعی - اقتصادی و کیفی زندگیدر نواحی مختلف و نیز تفاوت های ساختاری در بافت فیزیکی و کالبدی شهر، آسیب پذیری های جانی و خسارت مالی متفاوتی را در برابرسیلاب های شهری می تواند تجربه کند. در این پژوهش، به منظور دست یابی به الگویی در تحلیل آسیب پذیری دو منطقه ی 10 و 22 ،متغیرهای بلوک های با بافت فرسوده، تراکم جمعیت، کاربری اراضی و فاصله از پل به منزله ی عناصر فیزیکی در معرض خطر و متغیرهایشیب و شبکه ی آبراهه به منزله ی متغیرهای تشدید کننده ی آسیب پذیری به کار گرفته شده اند. اولویت بندی و تعیین روابط بین این متغیرهابا برآورد آسیب پذیری از طریق روش تحلیل سلسله مراتبی انجام گرفت و بر اساس نظرات کارشناسی، وزن اهمیت معیارها و متغیرها برایتهیه ی نقشه ی آسیب پذیری تعیین شد. وزن به دست آمده برای معیارها نشان می دهد که عامل تراکم جمعیت و تراکم شبکه ی آبراهه با0/3825 و 0428 / 0 به ترتیب بیشترین و کمترین وز نهای معیار را در تهی هی نقشه ی آسیب پذیری دارند. میزان آسیب پذیری به دست آمدهاز روش تحلیل سلسله مراتبی برای دو منطقه ی 10 و 22 ، به ترتیب دو عدد 8/ 7 و 6/ 2 را نشان می دهد. همچنین نتایج این تحقیق نشانمی دهد، نقشه ی میزان ریسک سیلاب در منطقه ی 10 دارای دامنه ی بالاتری نسبت به منطقه ی 22 است.

present the pattern in vulnerability level zoning and analysis of urban areas at flood risk case study: regions 10 and 22 of tehran

vulnerability is the main construct in flood risk management. one of the most significant aims of flood vulnerabilityassessment is to make a clear association between the theoretical conceptions of flood vulnerabilityand the daily administrative process. flood vulnerability is complex and has a wide range depending on variousphenomena such as rainfall, runoff concentration and high exposure of the flooding downstream areas. floodvulnerability changes over time and shifts its location due to natural conditions, human activities, and damagesthe culture of the community at risk. tehran city has experienced various life and property damages because ofhigh varieties in the socio-economic and the life quality level in regions as well as structural varieties in the cityfabric. in this study, the blocks with weak texture, population density, land use, bridge, and slope and drainagedensity are defined as elements at risk for assessing the patterns of vulnerability between districts no. 10 and 22of tehran. prioritization and relationship among these variables as well as vulnerability were examined throughanalytic hierarchy process; based on expert opinions creating a matrix with 6×6 dimensions to determine thevariables’ relative weight and vulnerability map. according to the results of relative weights, population densityof 0.3825 and drainage density of 0.0428 were revealed to be the highest and lowest relative weights respectively.the obtained vulnerability values from ahp method for districts no. 10 and 22 showed numbers 7.8 and 2.6 respectively.tehran flood vulnerability has multiple-scale analysis due to the amount of change or destruction ofthe urban natural watercourse, kind of land use, various densities of urban fabric and non-uniform distribution ofpopulation, as well as the socio-economic level and quality of life in urban neighborhoods