تحلیلی شبکه‏ مبنا از وضعیت آسیپ ‏پذیری شبکه‏ ی معابر شهری و قابلیت دسترسی پس از وقوع زلزله مطالعه‏ ی موردی: شهر الیگودرز

بر اساس چرخه‏ی مدیریت بحران، شبکه‏ی معابر در مرحله‏ی واکنش بلافاصله بعد از زلزله، به‏منظور عملیات امداد و نجات و در مرحله‏ی بازسازی برای بازگرداندن جابه‏جایی‏ها به حالت عادی، نقش اساسی ایفا می‏کند. در همین راستا هدف این پژوهش  تحلیل وضعیت آسیب‏پذیری شبکه‏ی معابر شهر الیگودرز و پس از آن ارزیابی قابلیت دسترسی نقاط مختلف شهر پس از وقوع زلزله است. برای این منظور از ترکیب دو روش تحلیل شبکه و تحلیل فضایی (تحلیل‏های همپوشانی و تحلیل هزینه‏ی مسافت) استفاده شده است. در این پژوهش در گام اول با مروری بر پیشینه‏ی تحقیق و با تمرکز بر رویکردهای شبکه‏مبنا، سه دسته متغیر مربوط به ویژگی‏های بافت پیرامون معابر، ساختار توپولوژیکی شبکه و ویژگی‏های عملکردی آن تبیین شده است. برخلاف مطالعات قبلی در انتخاب این متغیرها وضعیت هر معبر در پیوند با کل شبکه مد ‏نظر قرار گرفته است. در گام دوم پس از ترسیم ساختار انتزاعی (گراف) شبکه و وزن‏دهی شاخص‏ها با استفاده از ترکیب دو روش فرایند تحلیل سلسله‏مراتبی (ahp) و توابع تحلیل همپوشانی سیستم اطلاعات جغرافیایی (gis)، نقشه‏ی آسیب‏پذیری معابر شهر در مقیاسی 4 درجه‏ای ارائه شده است. نتایج این مرحله نشان می‏دهد حدود 42 پیوند که مجموعاً حدود 11.5 درصد طول کل معابر شهر را تشکیل داده در بالاترین درجه‏ی آسیب‏پذیری قرار دارند. در نهایت نیز با استفاده از تابع تحلیل فضایی هزینه‏ی مسافت و با سناریوی حذف آسیب‏پذیرترین معابر، وضعیت قابلیت دسترسی پس از وقوع زلزله تحلیل شده است. با حذف این معابر از شبکه، قابلیت دسترسی در برخی از نقاط شهر عمدتاً مناطق مرکزی شهر بین40 تا 120 متر کاهش می‏یابد.