رابطه استناد در جرایم زیست‌‌محیطی در پرتو عاریتی‌‌سازی مسوولیت کیفری؛ چالش‌‌ها و رهیافت‌ها

محیط زیست برجسته‌ترین دغدغه انسان سده بیست‌ویکم است. چالش‌‌ها و بحران‌های زیست‌محیطی، آن‌چنان پیوسته و به اندازه‌‌ای فراگیرند که مداخله حقوق کیفری در این راستا را اجتناب‌‌ناپذیر می‌‌کند. عاریتی‌‌سازی مسوولیت کیفری به گونه‌‌ای که بتوان مسوولیت رفتار آلوده‌کنندگان یا تخریب‌‌کنندگان محیط زیست را به عهده موجبان یا مسببان آن گذاشت، یکی از مهم‌ترین راهکارها برای توسعه مداخله حقوق کیفری در حمایت از محیط زیست است. بااین‌حال چالش اصلی نوشتار درباره نسبت میان رابطه استناد در جرایم زیست‌محیطی و عاریتی‌‌سازی مسوولیت کیفری است. جرایم زیست‌محیطی چهار ویژگی شاخص در مقایسه با دیگر جرایم دارند: گستردگی از جهت مرتکب، تنوع از جهت رفتار، پویایی از جهت نتیجه و نسبیت از جهت پیامد. این چهار ویژگی، مستقیماً بر روی رابطه استناد میان رفتار و نتیجه، اثر گذاشته و آن را به چالش می‌کشند.مقاله حاضر با استفاده از منابع کتابخانه‌ای با روش توصیف و تحلیل به این نتیجه رسیده است که رویکرد سنتی به رابطه استناد در جرایم زیست‌محیطی، مانعی برای پیگرد این جرایم شده است و راهکار آن نیز در عملی کردن عاریتی‌سازی مسوولیت کیفری طبق ماده 142 قانون مجازات اسلامی در راستای مسوول شناختن اشخاص حقوقی، مسوولان دولتی، مدیران شرکت‌ها و نیز والدین صغار است که جرایم زیست‌محیطی، ناشی از تصمیمات یا عدم نظارت آنها است.

the causality in environmental crimes in the light of vicarious criminal responsibility; challenges and approaches.

the environment is the most prominent concern of human in the 21st century. environmental challenges and crises are so continuous and pervasive that the intervention of criminal law in this regard is inevitable. borrowing criminal liability in such a way that the responsibility for the behavior of polluters or those who destroy the environment can be placed on the perpetrators is one of the most important solutions for the development of criminal law intervention in the protection of the environment. vicarious criminal liability in such a way that the responsibility for the behavior of polluters or those who destroy the environment can be placed on the perpetrators is one of the most important solutions for the development of criminal law intervention in the protection of the environment. however, the main challenge of this article is about the relationship between causality in environmental crimes and the borrowing of criminal responsibility. environmental crimes have four key features compared to other crimes: extent in terms of the perpetrator, diversity in terms of behavior, dynamics in terms of results and relativity in terms of consequences. these four characteristics directly affect and challenge causality between behavior and outcome.