نقش سازمان‌های غیردولتیِ مبارزه با فساد در پیشگیری از فساد در ایران

در سالیان اخیر میزان فساد گزارش‌شده در رسانه‌ها و گفتمان‌های عمومی درخصوص فساد و سلامت اداری رو به افزایش بوده است. فساد حتی در سازمان‌های غیردولتی گسترش یافته است. رتبه شاخص ادراک فسادِ ایران، در ژانویه 2020، 146 از 180 کشور بوده است. و رتبه کیفیت مقررات تنظیمی، 178 از میان 193 کشور است. مقاله حاضر به آسیب‌شناسی وضعیت سازمان‌های غیر‌‌دولتیِ مبارزه با فساد، ارزیابی نقش بازیگران دولتی «سازمان‌های غیردولتی دولت‌گرا» و پیشگیری از آن در ایران می‌پردازد.پژوهش حاضر از نوع کیفی بوده و به‌لحاظ اجرا، توصیفی تحلیلی، با استفاده از تکنیک دلفی سیاسی، ابزار اسنادی و کتابخانه‌ای از پایگاه‌های معتبر ملی و بین‌المللی صورت گرفته است. در بخش پیمایشی، جامعه آماری کل سمن‌های مبارزه با فساد، اعلام شده در منابع اطلاعاتی رسمی ایران، (9) مورد است.تحقیقات نشان داد اکثریت قریب‌به‌اتفاق موسسین سازمان‌های غیردولتی مبارزه با فساد در ایران را مقامات تشکیل داده‌اند. مقررات غیراستاندارد، سلب برخی از اختیارات پلیس و واگذاری آن به دیگر نهادها یا اشخاص، عدم‌اعطای مجوز به غیرمقامات ازجمله مشکلات مشاهده شده در ایران است.نحوه و شرایط اعطای مجوز تاسیس سازمان‌های غیردولتیِ مبارزه با فساد که فقط برای افراد و گروه‌های خاص صورت گرفته است؛ منجر به کاهش اثربخشی فعالیت‌های مبارزه با فساد شده است. سازمان‌های غیردولتی مبارزه با فساد غیرِ دولت‌گرا، با توسل به اقدامات کنشی، واکنشی و پیش‌گیرنده می‌توانند با فساد مبارزه کنند. 

The Role of Anti-Corruption Non-Governmental Organizations in Corruption Prevention in Iran

In recent years, reports on amount of corruption and administrative health in media and public discourse have increased. Corruption has widespread even in nongovernmental organizations. Iran’s Corruption Perceptions Index on January 2020 is 146 out of 180 countries and Regulatory quality index is 178 out of 193 countries. The present article deals with pathology of situation of anticorruption nongovernmental organizations and evaluate the role of state actors in anticorruption NGOs (stateoriented NGOs) and its prevention in Iran.This survey is a qualitative one and in terms of implementation, is a descriptiveanalytical method which have been obtained by using Political Delphi technique, documentary and library tools from national and international reputable databases. The statistical population is the total number of anticorruption NGOs reported in official information sources, (9) cases.Findings showed the vast majority of founders of AntiCorruption NonGovernmental Organizations in Iran are authorities. Nonstandard Acts and regulations, depriving some of police duties and delivering it to other agencies or persons and lack of giving licenses to nonofficials are some of observed problems in Iran.Ways and conditions of establishing and granting license to anticorruption nongovernmental organizations, which is issued only to specific individuals and groups, have reduced effectiveness of anticorruption activities. Nonstateoriented anticorruption NGOs can combat corruption by proactive, reactive and preventative measures.