واقع‌گرایی در تصمیم‌گیری کیفری

تصمیم‌گیری قضایی صرف‌نظر از اینکه باید عادلانه و منطبق با قوانین و مقرراتِ حاکم باشد، متاثر از عوامل مختلفی همچون نارسایی مجموعه قوانین و قواعد حقوقی برای پاسخگویی به همۀ موضوعات و دعاوی مطروحه، نگرش و شخصیت مقام قضایی، مصلحت‌سنجی قضایی و ... می‌باشد. تصمیم‌گیری قضایی، برداشت و قرائت قاضی به‌عنوان یک انسان از متن قانون است؛ زیرا قانون بعد از تصویب، ثابت، اما جامعه مواجه با تغییرات و تحولات گوناگون است. بر همین اساس، در برابر عملکرد کُند قانونگذار، مسائل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی به‌سرعت تغییر می‌یابند. در این بین، این قاضی است که قانون را در حد اختیار خود با واقعیات موجود منطبق و اقدام به تصمیم‌گیری می‌نماید.نوشتار پیش رو که پژوهشی توصیفی تحلیلی و برمبنای روش اسنادی است، درصدد است تا علاوه‌بر شناخت نظریه‌های شکل‌گرایی و واقع‌گرایی، زمینه‌ها و جلوه‌های گرایش قضات به واقع‌گرایی و پرهیز از شکل‌گرایی در تصمیم‌گیری کیفری را بررسی نماید. مسئله اصلی این است که قضات در تصمیم‌گیری قضایی در امور کیفری باید به واقعیات موجود و عادلانه بودن احکام توجه نمایند یا اینکه به اجرای بی‌چون‌وچرای قوانین می‌پردازند؟ ازاین‌رو پس از بررسی نظریه‌های شکل‌گرایی و واقع‌گرایی، به زمینه‌های گرایش قضات به واقع‌گرایی در تصمیم‌گیری کیفری و نمودهای این گرایش در تصمیم‌گیری کیفری می‌پردازیم.

Realism in Criminal Decision Making

Judicial decisionmaking, regardless of whether it should be fair and in accordance with the rules and regulations, is influenced by various factors such as the inadequacy of the set of rules and legal rules to answer all issues, lawsuits, attitudes and personality of the judiciary, judicial expediency. Judicial decisionmaking is the perception and reading of a judge as a human being from the text of the law; Because the law is fixed after approval, but society is faced with various changes and developments. Accordingly, in the face of the slow performance of the legislature, social, economic, and cultural issues are rapidly changing. In the meantime, it is the judge who adapts the law to the existing facts to the best of his ability and makes decisions. The main purpose of the present article, which is a descriptiveanalytical research and is based on documentary method, in addition to reviewing and rethinking theories of formalism and realism, examining the contexts and manifestations of judges’ tendency to realism and avoiding formalism in decision. The question is, should judges in judicial decisionmaking in criminal matters pay attention to the facts and the fairness of the sentences, or should they enforce the laws unquestioningly? Therefore, after examining the theories of formalism and realism, we turn to the fields of tendency of judges to realism in criminal decision making and the manifestations of this tendency in criminal decision making.