رهبری باند مجرمانه و تشدید مجازات

رهبری باند مجرمانه از کیفیات مشدده عینی مجازات تلقی می‌شود. در این معنا قانونگذار برای شخص برخوردار از کیفیت عینی در مقایسه با افراد دیگر مجازاتی شدیدتر تعیین می‌کند. قانون مجازات اسلامی سال 1392 در مقام توجه به این امر در تبصره 2 ماده 130 قانون مجازات اسلامی در قالب سردستگی در ارتکاب جرم بدون تعریف سردستگی یا رهبری باند به بیان مصادیق سردستگی می‌پردازد. طبق تبصره مزبور «سردستگی عبارت از تشکیل یا طراحی یا سازمان‌دهی یا اداره گروه مجرمانه است.» به این ترتیب می‌توان گفت که ممکن است یک گروه مجرمانه بیش از یک نفر سردسته داشته باشد. برای مثال، یک نفر اقدام به طراحی، نفر دوم اقدام به سازمان‌دهی، نفر سوم اقدام به تشکیل و نفر چهارم اقدام به اداره گروه نماید. نوعاً طراحی بر مصادیق دیگر مقدم است. رهبر باند به دیگران دستور می‌دهد و آنها نیز دستورات او را اجرا می‌کنند. ولی قانونگذار مصادیق متعددی را برای رهبری باند در نظر گرفته است. لازم به‌ذکر است که جرم ارتکابی توسط گروه باید در راستای اهداف گروه باشد وَالّا ربطی به رهبر باند نخواهد داشت. سوالاتی که در باب رهبری باند قابل‌طرح است، آن است که ماهیت رهبری باند چیست؟ معاونت است یا مشارکت؟ آیا رهبری باند مستلزم دخالت در عنصر مادی است؟ مجازات اعضای گروه در وضعیت رهبر باند تاثیر دارد؟ منظور از گروه مجرمانه سازمان‌یافته چیست؟ مقاله حاضر در مقام پاسخ‌دهی به سوالات مزبور است. روش تحقیق از نوع تحلیلی است.

Heading a Criminal Gang andAggravation of Punishment

Leading a criminal gang is one of the personalized factors of aggravation of the punishment. It means that the legislator aggravates the punishment of the some perpetrators which have such a personalized factor. Note 2 of the article 130 of the Iranian Islamic Penal Code refers to the examples of leading a gang, without defining leading a gang. According to it Leadership is defined as forming, or planning, or organizing or directing a criminal gang. So it seems that a criminal gang could have more than one leader. For example, one of them forms, the other one plans, and the third one organizes and the fourth one directs the criminal gang. Typically, planning is prior to other forms of leadership. It seems that a leader orders others and they obey his orders. It is noteworthy that the committed crime by the members of the gang should be in line to the gang aims, otherwise it could not be regarded as a crime committed by the gang. The current paper is going to answer the following questions: what is the substance of leading a gang? Aiding and abetting or accomplishment? Is it necessary for the leader to participate in material element (actus reus) of the crime? How the punishment determined for members influences the punishment of the leader? What does an organized criminal gang mean? The method of research is an analytical one.