آواشناسی ابن جزری در کتاب النشر فی القرا ات العشر

این مقاله در صدد ارایه برخی آرا و نظرات ابن جزری نویسنده کتاب النشرفی القرا ات العشر در زمینه مباحثی از تجوید و بررسی آنها از دیدگاه آواشناسی جدید می‌باشد. یافته‌ها نشان می‌دهد که ابن جزری از اندام‌های گفتار، تنها از حفره حلق و دیگر اندام‌های گویایی بالای این حفره نام برده است و به نقش اندام‌های تنفسی و واک‌ساز در تولید آواها اشاره نکرده است. در کتاب النشر همخوان‌ها دقیق‌تر و مفصل‌تر از واکه‌ها توصیف شده‌اند. از نظر توصیف جایگاه‌ها و شیوه‌های تولید همخوان‌ها تشابهات زیادی میان توصیفات ابن جزری و آواشناسی جدید وجود دارد. ابن جزری مانند برخی دیگر از پیشینیان به تمایز بین آواهای واکدار و بی‌واک پی برده است. در کتاب النشر به واحد زبرزنجیری درنگ توجه گردیده و این پدیده با اصطلاحات سکت و وقف مطرح گردیده است، همچنین به فرایندهای آوایی با اصطلاحات گوناگونی اشاره شده است. ابن جزری توصیفی از واکه‌های کوتاه ارایه نکرده است. توصیف وی از واکه‌های بلند و مرکب، توصیفی اجمالی و کوتاه می‌باشد.