تحلیل پیامدهای تفسیر فلسفی از نگاه مخالفان

پس از ترجمه متون فلسفی به زبان عربی و ورود فلسفه به جامعه اسلامی، عده‌ای با فلسفه به‌عنوان دانشی بیگانه که با دین سازگار نیست و حتی گاه با آن در تضاد است، به مخالفت پرداختند. فیلسوفان برای مقابله با این مخالفت‌ها، تلاش کردند نشان دهند فلسفه نه‌تنها با دین در تضاد نیست، بلکه بسیاری از آموزه‌های دینی را می‌توان با فلسفه اثبات کرد. آنها با این انگیزه کم‌کم نگاه فلسفی را وارد تفسیر قرآن کرده و مدعی شدند زبان قرآن لایه‌های زیرینی دارد که در پی القای معارفی عمیق و درخور فهم خواص است و جز با فلسفه قابل کشف نیست. دیدگاه آنان درباره تفسیر و همچنین تفاسیر فلسفی آنان مخالفانی داشته که آن را از ابعاد گوناگون از جمله اشاره به پیامدهای آن، نقد کرده‌اند. از میان این پیامدها می‌توان به دگرگونی معنایی در الفاظ قرآن، گرایش به تفسیر خلاف ظاهر، نادیده‌انگاشتن عناصر احساسی و عاطفی در قرآن، دورشدن از مقصد اصلی قرآن یعنی هدایت و تزکیه نفوس، مشکل جلوه‌دادن فهم قرآن و لزوم وابستگی فهم قرآن به مرجعی دیگر اشاره کرد.

Analyzing the consequences of philosophical interpretation from the point of view of opponents

After translating philosophical texts to Arabic language and the entrance of philosophy to the Islamic society, some refused the philosophy as a foreign knowledge which not only is not compatible with religion, but as well stands against it occasionally. Philosophers for standing against these objections tried to show philosophy not only has no opposition against religion, but also we can prove many religious teachings by philosophy. With this motivation, they gradually enter the philosophical point of view for interpreting Quran and claimed Quran has underneath layers that are trying to transfer deep meanings and compatible with the understanding of knowledgeable men that these meanings can only be discovered by philosophy. Their point of view about interpretation and philosophical interpretations has had some opponents that has criticized that from different aspects. One of these aspects is studying the consequences of this approach. We can point out some of these consequences including semantic change in quranic words, tending toward interpretations contrary to appearances, ignoring emotional and feeling elements in Quran, falling away from Quran main target( guidance and selfpurification); showing understanding of Quran difficult and the necessity for other references in order to understand Quran.