معناشناسی تطبیقی واژه‌ «تفسیر» در زبان‌های عبری، سریانی و عربی با تکیه بر قرآن و عهدین

گام نخست در فهم قرآن کریم، درک معنای صحیح واژگان است. تحقق این امر در گرو بررسی دقیق منابع لغت زبان عربی است و گاهی نیز مراجعه به زبان‌های هم‌خانواده عربی کمک‌کننده است. یکی از واژگان مهمی که از قرون اولیه هجری میان مسلمانان رایج و تثبیت گردیده، واژه تفسیر است. این واژه در دو ساحت معنایی به کار رفته است: 1. توضیح و شرح آیات؛ 2. مجموعه‌های مدون شرح آیات. این واژه تنها یک بار در قرآن در سوره فرقان آیه 33 آمده است. با توجه به اینکه ریشه این واژه، پیشینه‌ای طولانی در زبان‌های سامی داشته و در مباحث بین‌الادیانی قابل بحث و بررسی است، اما پژوهشگران از جنبه زبان‌شناسی تاریخیتطبیقی و بین‌الادیانی به بررسی آن نپرداخته‌اند. مقاله حاضر با این رویکرد و با روش تاریخیتطبیقی به سیر تطور و تحول ساختار واژه و معنای نخست مذکور می‌پردازد. یافته‌ها حاکی از آن است که ریشه این واژه در زبان‌های مذکور هم در ساختار و هم در معنا تغییرات قابل توجهی داشته است. تنوع و گستردگی معنای ریشه با گذشت زمان تحدید گردیده و با ورود به قرآن و سنت اسلامی، ارتباط وثیقی با کلام وحی پیدا کرده تا جایی که به شرح و توضیح کلام خداوند، اختصاص یافت.

Comparative Semantics of Exegesis in the Hebrew, Soriani and Arabic Languages with the Emphasis on Quran and the Testaments

Based on the Koran and the bible. The first step in understanding the Holy Quran is to understand the correct meaning of the words. And this requires careful scrutiny of Arabic sources. And sometimes it is helpful to refer to Arabic family languages. One of the most important vocabulary that has been established among Muslims since the early Hijri era is the word “Tafsie”( commentary). This term is used in two semantic areas: 1. Explanation and description of verses 2. Interpretative books. This word is mentioned only once in the Qur’an in Surah alForghan verse 33. While the term has a long history in Semitic languages and can be discussed in interfaith discussions discussions, But researchers have not examined it from the aspect of historicalcomparative and interlanguage linguistics they. This article with this approach and by historical comparative method deals with the evolution of the structure of the word and its primary meaning. The findings indicate that the root of the word has changed significantly in both structure and meaning. The variety and extent of the root meaning has been limited during the time and by entering the Qur’an and the Islamic tradition, It has a strong connection with the Word of Revelation until it is devoted to the description and explanation of the Word of God.