|
|
|
|
بازخوانی معنای «تَحَسُّس» و «تَجَسُّس» در قرآن کریم
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
قاسم نژاد زهرا ,نصیری روح اله
|
|
منبع
|
پژوهشنامه تفسير و زبان قرآن - 1399 - دوره : 8 - شماره : 2 - صفحه:11 -28
|
|
چکیده
|
برخی دو واژه «تَحَسُّس» و «تَجَسُّس» را مترادف دانسته و به یک معنا ترجمه نمودهاند. واژه «تَحَسُّس» در قرآن کریم بهصورت امر «یَا بَنِیَّ اذهَبُوا فَتَحَسَّسُوا» (یوسف/87) و کلمه «تَجَسُّس» بهصورت نهی «وَلَا تجَسَّسُوا» (حجرات/11) به کار رفته است. وجود ترادف در قرآن کریم موضوعی است که بر سر آن اختلاف نظر هست و همین مسئله پژوهش پیرامون این دو واژه را موجه مینماید. بررسی معناشناختی این دو کلمه، کارکرد «تَحَسُّس» و «تَجَسُّس» را ترسیم مینماید و همین کارکرد علت بیان فعل «تَحَسُّس» به صیغه امر و فعل «تَجَسُّس» به صیغه نهی در قرآن کریم است. در «تَحَسُّس»، انسان از خبری که قصد پیگیری آن را دارد، اطلاعاتی کلی دارد؛ اما او به جستجوی خود ادامه میدهد تا از طریق حسی نیز نسبت به اطلاعات خویش اطمینان حاصل کرده و شادمان گردد؛ اما در «تَجَسُّس» چیزی از خبر نمیداند و از راه غیر حسی که همان ظن و گمان است جستجو میکند تا اخباری کسب و از این راه زمینه برخی مفاسد اخلاقی را فراهم نماید.
|
|
کلیدواژه
|
تَحَسَّسُوا، معناشناسی، وَ لَا تجَسَّسُوا
|
|
آدرس
|
دانشگاه شیراز, دانشکده الهیات و معارف اسلامی, گروه علوم قرآن و فقه, ایران, دانشگاه اصفهان, دانشکده زبانهای خارجی, گروه زبان و ادبیات عرب, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
roohallah62@yahoo.com
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Genealogy of Words “تَحَسُّس” and “تَجَسُّس” in the Holy Quran
|
|
|
|
|
Authors
|
Qasem Nejad Zahra ,Nasiri Roohollah
|
|
Abstract
|
Words “تَحَسُّس” and “تَجَسُّس” are among those quranic words which in addition to formal similarity, are semantically equivalent as well. While in the Holy Quran, one is used imperatively; “O my sons, go and find out about Joseph and his brother and despair not of relief of Allah” (Surat Yusuf: 87) and the other in prohibitive form “avoid much [negative] assumption. Indeed some assumption is sin. And do not spy or backbite each other” (AlHujraat, 12), this question can be raised that whether these two words are synonymous or different semantically? The present study is to investigate and compare these two quranic words using the descriptiveanalytical method and semantic approach. Therefore, by investigating the genealogy of these two words and investigating the hypertext, collocations, register, and contexts of quranic verses, the semantic layers hidden in these two words can be explained and finally, their distinction can be found out. Findings of the present research indicate that in case of “تَحَسُّس”, a human achieve a general information about news which he want to follow up and then, he pursues it to sensually ensure, while in case of “تَجَسُّس”, he knows nothing of the news and via senses and assumptions, he tries to achieve the news. The genealogy of these two words can draw the pragmatic function of them and these functions is the expression of “تَحَسُّس” in imperative and “تَجَسُّس” in prohibitive forms in the Holy Quran.
|
|
Keywords
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|