کارکرد نوآوری دوسوتوان در سازمان‌های آموزشی: شاخص‌ها، مولفه‌ها و ابعاد اثرگذار

مقدمه: دوسوتوانی در سازمان‌های آموزشی یک استراتژی است که با امکانات یکسان، توانایی جذب و انتقال دانش برای توسعه قابلیت‌های جدید را فراهم می‌کند. بنابراین، هدف این مطالعه شناسایی شاخص‌ها، مولفه‌ها و ابعاد اثرگذار مرتبط با نوآوری دوسوتوان در سازمان‌های آموزشی بود.روش کار: این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا کیفی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر اساتید هیات‌علمی و مدیران دانشگاه‌های استان مازندران در سال تحصیلی 1402-1401 بودند که تعداد 14 نفر از آنها طبق اصل اشباع نظری با روش نمونه‌گیری هدفمند به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش مصاحبه نیمه‌ساختاریافته بود که روایی آن با نظر خبرگان تایید و پایایی آن با ضریب توافق بین دو کدگذار 0.88 محاسبه شد. داده‌ها با روش کدگذاری باز، محوری و انتخابی در نرم‌افزار maxqda تحلیل شدند.یافته ها: یافته‌ها نشان داد که عوامل اثرگذار مرتبط با نوآوری دوسوتوان در سازمان‌های آموزشی دارای 46 شاخص در 7 مولفه و 2 بعد بود. ابعاد و مولفه‌های اثرگذار شامل نوآوری اکتشافی (با 4 مولفه ساختار، برنامه‌ریزی، تفکر توسعه‌ای و فرهنگ دانشگاه) و نوآوری کاربردی (با 3 مولفه قابلیت‌ها، چشم‌انداز دانشگاه و استراتژی دانشگاه) بودند. در نهایت، الگوی کارکرد نوآوری دوسوتوان در سازمان‌های آموزشی ترسیم شد.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه درباره کارکرد نوآوری دوسوتوان در سازمان‌های آموزشی می‌تواند به متخصصان و برنامه‌ریزان سازمان‌های آموزشی در جهت ارتقای نوآوری دوسوتوان از طریق بهبود وضعیت ابعاد و مولفه‌های شناسایی‌شده کمک نماید.

the ambidextrous innovation function in the educational organizations: effective indicators, components and dimensions

purpose: ambidexterity in the educational organizations was a strategy that with the same facilities, provides the ability to absorb and transfer knowledge to develop new capabilities. therefore, the aim of this study was to identifying the effective indicators, components and dimensions related to ambidextrous innovation in the educational organizations.method: this study in terms of purpose was applied and in terms of implementation method was qualitative. the statistical population of the present research was the professors and administrators of universities of mazandaran province in the 2022-2023 academic years, and number of 14 people of them were selected as a sample according to the principle of theoretical saturation with the purposive sampling method. the research tool was a semi-structured interview, which its validity was confirmed by the opinion of experts and its reliability was calculated with the agreement coefficient between two coders 0.88. data were analyzed by open, axial and selective coding method in maxqda software.findings: the findings showed that the effective factors related to ambidextrous innovation in the educational organizations had 46 indicators in 7 components and 2 dimensions. the effective dimensions and components were included exploratory innovation (with 4 components of structure, planning, development thinking and university culture) and applied innovation (with 3 components of capabilities, university vision and university strategy). finally, the ambidextrous innovation function pattern in the educational organizations was drawn.conclusion: the results of this study about the ambidextrous innovation function in the educational organizations can help specialists and planners of educational organizations to promote ambidextrous innovation through improving the status of the identified dimensions and components.