شناسایی و رتبه‌بندی ابعاد مدیریت دانش در آموزش ‌و پرورش استان مازندران

هدف کلی پژوهش حاضر، شناسایی و رتبه‌بندی ابعاد مدیریت دانش در آموزش‌وپرورش استان مازندران بود. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی است که با رویکرد آمیخته (کیفی و کمی) با طرح اکتشافی انجام شد. در بخش کمی از روش توصیفی از نوع پیمایشی استفاده شد. جامعه آماری آن را در بخش کیفی، مدیران و خبرگان آموزش‌ و پرورش به تعداد 20 نفر و در بخش کمی، مدیران، معاونین و روسای گروه های ادارات آموزش ‌و پرورش و مدیران و معاونین مدارس استان مازندران به تعداد 2653 نفر تشکیل دادند که در بخش کیفی از روش نمونه‌گیری هدفمند و با در نظر گرفتن قانون اشباع تعداد 10 نفر و در بخش کمی بر اساس فرمول کوکران، تعداد 338 نفر با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای طبقه ای به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده ها از پرسش نامه محقق ساخته مدیریت دانش با 69 سوال استفاده شد. روایی صوری و محتوایی ابزار به تایید متخصصان رسید و پایایی ترکیبی و آلفای کرونباخ آن ها نیز بالای 7/0 محاسبه شد که موردتایید قرار گرفت. جهت تجزیه‌وتحلیل داده ها از آزمون های تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی استفاده شد. نتایج نشان داد که مدیریت دانش دارای 9 بعد «تجاری‌سازی دانش، تسخیر دانش، تولید و خلق دانش، تسهیم دانش، مدیریت و رهبری، فناوری سازمان، توسعه منابع انسانی، فرهنگ سازمانی، استراتژی دانایی محوری» است و بعد تولید و خلق دانش با بارعاملی 816/0 دارای رتبه بیش تر و بعد توسعه منابع انسانی با بارعاملی 482/0 دارای کم ترین رتبه است.

Identifying and ranking the dimensions of knowledge management in education in Mazandaran province

The general purpose of this study was to identify and rank the dimensions of knowledge management in the Education Office of Mazandaran province. In terms of purpose, this research was applied using a mixed methods approach (qualitative and quantitative) with an exploratory design. In the quantitative phase, a descriptive survey method was used. The statistical population in the qualitative phase included 20 principals and education experts, and in the quantitative phase, it involved 2653 directors, deputies, and heads of departments of the education office as well as principals and deputies of schools in Mazandaran province.  In the qualitative phase of the study, 10 participants were selected using purposeful sampling which continued until data saturation, and in the quantitative phase, based on Cochran’s formula, 338 participants were selected by clusterstratified random sampling method. A researchermade questionnaire including 69 questions was used to collect the data. The face and content validities of the instrument were confirmed by experts, and their composite reliability and Cronbach’s alpha were calculated to be above 0.7. Exploratory and confirmatory factor analysis tests were used to analyze the data. The results showed that knowledge management has the following 9 dimensions: knowledge commercialization, knowledge acquisition, knowledge production and creation, knowledge sharing, management and leadership, organizational technology, human resource development, organizational culture, and knowledgebased strategy. The dimension of knowledge production and creation with a factor load of 0.816 had the highest rank while the dimension of human resources development with the factor load of 0.482 had the lowest rank.