تحلیل هستی‌شناختی نظریۀ ادراکات اعتباری علامه طباطبایی (ره )

نظریۀ ادراکات اعتباری علامه طباطبایی (ره) که یکی از اندیشه‌های کانونی و محوری ایشان است همواره به‌منزلۀ نظریه‌ای معر‌فت‌شناختی تحلیل و بررسی شده ‌است، اما نگاهی جامع به آثار علامه طباطبایی (ره) جهت واکاوی موارد استفاده و بهر‌ه‌برداری از این نظریه از سوی ایشان، نشان می‌دهد که علامه به این نظریه نگاه وجود‌شنا‌ختی نیز داشته‌ است. از این زاویه، نشئۀ دنیا، نشئۀ اعتباریات است که مابین دو نشئۀ بدء و عود (قوس نزول و قوس صعود) قرار گرفته است و همچنان‌که نسبت زندگی دنیا به عوالم قبل و بعد از آن، نسبت ظاهر به باطن است؛ به همین ترتیب نسبت اعتباریات به حقایق هم، نسبت ظاهر به باطن خواهد بود. از نظر علامه طباطبایی (ره) محصور و محدودشدن انسان به معانی وهمی و پنداریِ ظاهر حیات دنیا همان گرفتارشدن وی در خدعۀ اعتباریات و غفلت از حقیقت باطنیِ واقعی آن‌ها خواهد بود.

Ontological Analysis of Allameh Tabatabai’s Constructional Perception Theory

Allameh Tabatabai’s constructional perception theory, as one of hisoutstanding thoughts,has oftenconsideredas an epistemological theory, so that it is merely studied and applied in this viewpoint. But comprehensive lookat theTabatabai’s literature, in order to find different usages of this theory, shows that it has boldontologicalaspect in Tabatabai’s thought. Inthisviewpoint, the world, as the material realm of reality, has a virtual construction of reality, so that it is betweentwo real worlds: the prior and posterior esoteric actual worlds. Just as therelationship between the material world and the two other prior and posterior real worlds is exoteric/esoteric relation, the relationship between the constructional realities and actual realities is exoteric/esoteric one.Tabatabai believes that human confining to imaginary concepts of material life is as same as falling in constructional realm and neglecting of their esoteric truth.