علم حضوری از دیدگاه سهروردی و ملاصدرا

در فلسفه اسلامی طرح مسیله علم حضوری به‌صراحت در آثار سهروردی یافت می‌شود و پس از او صدرالمتالهین آن را بسط داده است. سهروردی علم را به ظهور و نور تعریف کرده و ملاصدرا از این تعریف سود جسته است. هر چند ملاصدرا در مسیله ابصار با سهروردی مخالفت می‌کند، اما در مواردی همچون حصول مدرکات خیالی از او متاثر است. از جمله موارد اختلاف این دو می‌توان به مسیله ابصار، مادی یا مجرددانستن قوه خیال، و اتصال یا اتحاد نفس با عقل فعال و از نقاط اشتراک می‌توان به تعریف علم اشاره کرد. این نقاط افتراق و اشتراک برآمده از مبانی هر یک از این دو فیلسوف از جمله قابل یا فاعل‌دانستن نفس نسبت به صور و تعریف غیر ماهوی علم است؛ مثلاً مبنای این‌که نفس قابل یا فاعل صور است باعث تفاوت در نظریه ابصار و مبنای تعریف غیر ماهوی از علم باعث اشتراک در تعریف علم شده است.