امکان انتزاع مفاهیم متعدد از حیثیت واحد بما هو واحد و نتایج فلسفی آن (با تاکید بر دیدگاه ملاصدرا)

انتزاع مفاهیم متعدد از مصداق واحد یکی از مسائلی است که در موضوعات و استدلال‌های فلسفی مورد استفاده قرار می‌گیرد. آیا انتزاع مفاهیم متعدد از مصداق واحد امکان‌پذیر است؟ برخی قائل به امکان و برخی قائل به امتناع این موضوع هستند. در این مقاله با استفاده از روش تحلیلی- عقلی به این نتیجه می‌رسیم که انتزاع مفاهیم متکثر از واحد من حیث هو واحد، امر ممکنی است و انتزاع مفاهیم متعدد از مصداق بسیط از آن حیث که دارای حیثیت واحد است در برخی موارد اتفاق می‌افتد و این خاصیت از خواص ذهن است که مفاهیم متکثر ایجاد می‌کند؛ البته از حیثیاتی که در بیرون وجود بالعرض دارند و باعث ایجاد تکثر در موضوع خود نمی‌شوند. هرچند این فرآیند بستگی به درجه و مرتبه‌ی وجودی مصداق دارد؛ یعنی هرچند مصداق کامل‌تر و قوی‌تر باشد، ذهن مفاهیم بیشتری از آن انتزاع می‌کند تا جایی‌که در مورد کامل‌ترین مصداق مفاهیم متضادی؛ مانند اول و آخر و ... را می‌توان انتزاع و به آنها متصف کرد. این دیدگاه برگزیده دارای آثار و نتایجی است که در مقاله به آنها اشاره می‌شود.

the possibility of extracting multiple concepts from the dignity of a single entity and its philosophical results (with emphasis on mulla sadra’s point of view)

extracting multiple concepts from a single instance is one of the philosophical issues that are used in philosophical subjects and argumentations. is it possible to extract multiple concepts from a single instance? some believe that this is possible and some believe that this is not possible. in this study, using the analytical-rational method, it is concluded that it is possible to extract multiple concepts from a single entity, and extracting multiple concepts from the simple instance occurs in some cases since it has a single dignity, and this quality is one of the properties of the mind that creates multiple concepts; of course, from the qualities that exist outside and do not cause pluralism in their subject although this process relies on the degree and order of existence of the instance; that is, the more complete and robust the instance is, the more concepts the mind will extract from it, inasmuch as the opposite concepts, like  the first and the last, can be extracted from the most complete instance and attributed to them. this selected view has effects and consequences that are discussed in the paper.