بررسی آراء صدرالمتالهین پیرامون نحوه پیدایش کثرات از واحد متعال با تکیه بر نقد قاعده الواحد

شاید بتوان گفت صدرالمتالهین شیرازی در آثار خود، به آراء همه حکمای پیش از خود درباره کیفیت صدور کثرت از وحدت اشاره نموده است. از این‌رو تحلیل نظر حقیقی او پیرامون این مسئله دشوار به نظر می‌رسد. با این همه، ما در این مقاله سعی نموده ایم با مراجعه به کتب او، همه نظراتی که او در این‌باره عنوان داشته را گردآورده و مورد نقد و بررسی قرار دهیم. از بررسی نظرات مختلفی که صدرالمتالهین درباره مسئله صدور مطرح می کند، می توان به این جمع بندی رسید که او ضمن بیان دیدگاه‌های مختلف فلسفی، کلامی و عرفانی که در آثار فلاسفه و متکلمین و عرفای پیش از او نیز عیناً یافت می شود، به نوعی سعی نموده از قاعده موسوم به الواحد دفاع و در واقع بین این نظرات و این قاعده جمع نماید. ما در این مقاله به دنبال آن هستیم تا نشان دهیم که جمع بین این نظرات مختلف و قاعده الواحد، نه تنها کمکی به صدرالمتالهین در تبیین کیفیت صدور کثرات از واحد متعال ننموده بلکه او را با تعارضات بیشتری مواجه ساخته است و اگر در تبیین و توجیه نظرات خویش به این قاعده استناد نمی نمود، استدلال‌های او موجه تر و پذیرفتنی‌تر می بود.

Sadr alMuta’llehiīn on the Way of the Emergence of the multiplicity from the Almighty, Based on the Critique of AlWahid Rule

We can say that Sadr alMuta’llehinalSharīī, in his works, have been mentioned the opinions of all the preconceived scholars regarding the quality of the issue of the multiplicity of unity. Hence, it is difficult to analyze his real opinion about this issue. However, in this article, we have tried to summarize and review all the comments that he has made in this regard. From the examination of the various views Sadra makes on the issue of issuance, one can conclude that he, however, expresses these views from various philosophical, verbal and mystical points of view, and in the works of philosophers and theologians And the mystics before him are equally found, he has somehow tried to defend the rule known as AlWahid and actually combine these views with this rule. But in this article we are seeking to show that the combination of these different views and the rule of AlWahid did not only help Sadra in explaining the quality of the exodus of the Almighty, but also confronts him with more conflicts, explaining and justifying his views did not rely on this rule, his arguments were more justified and acceptable.