تحلیل و بررسی نظام احسن از منظرحکمت متعالیه

نظام احسن به‌معنای بهترین و کامل‌ترین نظامی است که خدا آفریده است. پرسش این است که آیا نظام آفرینش فعلی، کامل­ترین جهان ممکن است؟ آیا با وجود علم، قدرت و خیرخواهی خدا، آفرینش دنیایی کامل­تر از این عالم ممکن نبود؛ آفرینشی که در آن هیچ شر و زشتی نباشد؟ ملاصدرا با توجه به صفات کمالی خداوند (مانند: علم، حکمت، قدرت و رضایت الهی)، و نیز وجود مقتضی و نبود مانع در آفرینش، با تبیین و تحلیل عقلی، اثبات می‌کند که کامل‌تر از آفرینش کنونی قابل تصور نیست. از این‌رو، نظام آفرینش فعلی (با وجود شر قلیل) کامل‌ترین نظام ممکنی است که خدای تعالی آفریده است، چرا که اگر کامل‌تر از آن شدنی بود، با وجود مقتضی و نبود مانع، آن را می‌آفرید. آنچه در این پژوهش خواهد آمد مبانی و دلایل عقلی و وحیانی حکمت متعالیه در اثبات کامل بودن جهان موجود، علی‌رغم وجود برخی شرور، و تحلیل و بررسی آن با توجه به آثار فلسفی و تفسیری صدرالمتالهین و برخی پیروان حکمت متعالیه است.

Best System of Creation according to Transcendent Philosophy

Best system of creation means the best and most perfect system that God created. The question is that whether this actual creation system is the most perfect possible world or not. Whether with the science, power and benevolence of God there is no possibility to create a world more perfect than it. The creation which has no evils and badness in it. Mulla Sadra with regard to God’s perfection attributes, such as science, power, divine consent, existence of fit and lack of obstacle, through expressing and intellectual analyzing confirms that more perfect than this world can’t be imagined. Hence, present creation system is the most perfect one that God created. And if more perfect than it be possible, God created it with existence of fit and lack of obstacle. Hence the present world with little evil is the possible most perfect world that God created. Which will be said in this research consists in the bases and intellectual and essential reasons of transcendent philosophy in confirming the perfectness of the world regardless of evils existence and analyzing it with considering to interpretive and philosophical works of SadralMota’allehin and some of transcendent philosophy’s followers.