بررسی جایگاه تفکر انتقادی در منابع دانشگاهی ـ مطالعاتی رشته جامعه‌شناسی

این مقاله با رویکردی کمی ـ کیفی در تلاش است ضمن انجام روش اسنادی ـ کتابخانه‌ای، با به کارگیری تکنیک تحلیل محتوا، مهم‌ترین منابع نظری رشته علوم اجتماعی را به لحاظ میزان اعتنا به تفکر انتقادی مورد بررسی قرار دهد. مطالعه حاضر از نوع بنیادی ـ کاربردی است. یافته‌ها نشانگر آن است که منابع، اعتقادی به تقلید صرف نداشتند، اگرچه تنها نیمی از آنها مشوق تفکر انتقادی در دانشجویان بوده‌اند. بررسی رویکرد منابع نظری ارایه شده توسط اساتید نسبت به تفکر انتقادی نشان می‌دهد: نسبت استفاده از منابع داخلی به منابع خارجی 3 به 8 است. بررسی نشریات نشان می‌دهد: میانگین استفاده از منابع تالیفی، با تنها 03/0 افزایش همراه بود است. نتایج پژوهش نگاه تحقیقات انجام شده در زمینه تفکر انتقادی در علوم اجتماعی را مبنی بر اینکه ظرفیت نوآوری، تنوع و ساختارشکنی در تحقیقات اجتماعی از بین رفته است، تایید می‌کند. منابع دانشگاهی و مطالعاتی علوم اجتماعی، تفکر انتقادی را در جامعه علمی تشویق نمی‌کنند.