مطالعه عوامل موثر بر اعتماد اجتماعی دانشجویان (مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه پیام‌نور غرب تهران)

اعتماد پایه و اساس انسجام اجتماعی و شالوده مشروعیت نظام سیاسی است و برای نظام اقتصادی جامعه نیز نقش پیش‌برنده و تحرک آفرین دارد. از آنجایی که دانشجویان از اعتبار، جایگاه بالا و تاثیرگذاری فرهنگی، اجتماعی و حتی سیاسی برخوردارند، مطالعه عوامل شکل‌دهنده به اعتماد اجتماعی  آنان از اهمیت به‌سزایی برخوردار است. جامعه آماری حاضر، دانشجویان دانشگاه پیام‌نور مرکز غرب تهران است که به روش نمونه‌گیری طبقه‌بندی شده 372 نفر انتخاب و به روش تحقیق پیمایشی با آنان مصاحبه شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که 97.1 درصد دانشجویان از اعتماد اجتماعی متوسط رو به پایینی برخوردارند. میزان برخورداری دانشجویان از عوامل سازنده اعتماد همچون دینداری، روابط اجتماعی و خانواده سالم بازگوی وضعیت نسبتاً خوبی است اما در مقابل عوامل تخریب‌گر اعتماد همچون اعتماد نهادی پایین و احساس تبعیض میزان نسبتاً بالایی دارند. همچنین مدل تجربی تحقیق نشان می‌دهد که متغیرهای ارزیابی دانشجویان از پاسخگویی نهادها، میزان رعایت قواعد هنجاری، دسترسی به نهادها، احساس عدالت (متغیرهای ساختاری و کلان به‌مثابه اصول اساسی دموکراسی) و میزان دینداری، میزان روابط اجتماعی و برخورداری از خانواده سالم (متغیرهای فردی) به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر متغیر اعتماد اجتماعی دانشجویان تاثیر می‌گذارند و در مجموع 51 درصد تغییرات آن را تبیین می‌کنند. با توجه به یافته‌های تحقیق، کارآمدترین راهبرد افزایش اعتماد، ایجاد زمینه‌های لازم برای گسترش مشارکت فعال و بسط دموکراسی و تقویت مستمر آن است. بنابراین سیاست‌گذاری در جهت پاسخگویی و در دسترس بودن سازمان‌ها و نهادها، بسترسازی برای رعایت قواعد هنجاری، رفع موانع تحقق عدالت اجتماعی در سطح کلان و ساختاری از الزامات ایجاد اعتماد اجتماعی است.