لایه‌های هویت ملی ایرانی در برنامه‌های توسعۀ جمهوری اسلامی ایران (1394-1368)

برنامه‌های توسعه از اسناد فرادستی مهم نظام جمهوری اسلامی ایران است که آیندۀ مطلوب را در میان‌مدت ترسیم می‌کند. یکی از حوزه‌های مغفول در این برنامه‌ که کمتر به آن توجه شده، جایگاه هویت ملی ایرانی در برنامه‌های توسعه است، چراکه ﻫﻮﯾﺖ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻋﺎﻣﻞ ﮐﻨﺘﺮلﮐﻨﻨﺪۀ ﺗﻮﺳﻌﻪ، ﺗﻀﻤﯿﻦﮐﻨﻨﺪۀ ﭘﺎﯾﺪاری ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺑﻮده و ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻮﺟﺒﺎت ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ را ﻓﺮاﻫﻢ ﮐﻨﺪ. سوال اصلی این است که لایه‌های هویت ملی در برنامه‌های پنج‌گانۀ توسعۀ‌ جمهوری اسلامی ایران چگونه است. برای پاسخ به سوال، از روش تطبیقی تحلیلی و تحلیل محتوای کیفی بهره گرفته شده است. نتایج نشان می‌دهد: هویت ملی ایرانی در برنامه‌های توسعه‌، ترکیبی از سه لایۀ هویت اسلامی، هویت ایرانی و هویت متجددانه با عناصر و مولفه‌های مختلف است که اهمیت و برجستگی لایه‌ها و عناصر هویت ملی، تابعی از گفتمان‌های دولت‌های حاکم در زمان تهیه و تدوین برنامه‌های توسعۀ مزبور است.