آسیب‌شناسی دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و ارائه راهبرد

در این مقاله ضمن تبیین مفهوم دیپلماسی فرهنگی، وضعیت موجود آن در ایران با رویکرد آسیب‌شناسی و در سطوح نظری، تقنینی، ساختاری، سیاست‌گذاری، مدیریتی، برنامه‌ای و عملکردی مورد بررسی قرار گرفته است. روش مورد استفاده در این پژوهش، روش ترکیبی است و با استفاده از ابزارهای مختلف همچون منابع مکتوب، سایت‌های رسمی و معتبر، مصاحبه‌های عمقی و پرسشنامه به بررسی روند گفتمان‌های دیپلماسی فرهنگی ج.ا.ایران، وضعیت موجود دیپلماسی فرهنگی ایران و آسیب‌شناسی آن پرداخته‌ایم. جامعه مورد پژوهش، کارشناسان، دیپلمات‌ها و رایزنان فرهنگی شاغل در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و وزارت امور خارجه هستند. داده‌های کمی پژوهش با استفاده از روش‌های آماری توصیفی و استنباطی و با استفاده از نرم‌افزار spss 20 و لیزرل 8.5 مورد تحلیل قرارگرفته و با استفاده از مدل تحلیل سوات، وضعیت موجود دیپلماسی فرهنگی ایران بررسی شده است. نتیجه تحلیل محیط داخلی و خارجی دیپلماسی فرهنگی نشان می‌دهد که ایران در موقعیت استراتژی محافظه‌کارانه قرار دارد و لازم است نسبت به تقویت اشتراکات دینی، فرهنگی و تاریخی، گسترش مناسبات و همکاری فرهنگی، اقتصادی و علمی، تربیت نیروی انسانی متخصص، بازنگری در قوانین، تقویت هماهنگی بین دستگاه‌های مختلف و حمایت و تقویت کرسی‌های زبان فارسی و ایران‌شناسی اقدام شود.