تحلیل نسبت تفکر نقّاد و تفکر خلّاق با تحول علوم انسانی

این مقاله به تحلیل نسبت تفکر خلّاق و تفکر نقّاد با مسالۀ تحول علوم انسانی می‌پردازد و از این‌رو پس از اشاره به ویژگی‌های اندیشۀ سیستمی، اندیشۀ عمیق، قدرت طبقه‌بندی، اندیشۀ منضبط، و اندیشۀ خلّاق، یکی از نقاط مشترک نقد و خلاقیّت را در مسالۀ نوآوری دانسته و جریان تحول علوم انسانی را به آن گره می‌زند. سپس با پذیرش این فرض که تفکر خلّاق مانند تفکر نقّاد، امری ذاتی و غیرآموزشی نیست، از نحوۀ تقدّم و تاخّر این دو پرسش می‌کند و به مولفه‌ها و شاخصه‌های این دو سنخ تفکر میپردازد.با توجه به مولفه‌های بیست‌وچهارگانۀ، مقاله مدعی است که می‌توان از رویکرد تقدّم تفکر خلّاق بر تفکر نقّاد دفاع کرد چراکه اکثر شاخصه‌های تفکر نقّاد، در ادامه و تکمیل شاخصه‌های تفکر خلّاق قرار داشته و از سوی دیگر شاخصه‌های تفکر خلّاق، از قابلیت تبدیل و تعمیق با ویژگی‌های تفکر انتقادی برخوردارند.در نهایت تفکر خلّاق در قلمرو علوم انسانی، مقدمه تفکر انتقادی و آن نیز مقدمه تحول علوم انسانی قلمداد شده است و بر این برنهاد تاکید می‌شود که روند تدریجی و دَوَرانی این دو بر یکدیگر تاثیر می‌گذارد. اهمیت نقد فراگیر در حوزۀ علوم انسانی به معنای توجه به فراگیری مولفه‌های بیست‌وچهارگانۀ تفکر انتقادی در این زمینه است.

analyzing the relationship between critical thinking and creative thinking with the evolution of human sciences

this article analyzes the ratio of creative thinking and critical thinking; it also refers to the issue of the evolution of human sciences. after referring to the five characteristics of 1. systemic thought, 2. deep thought, 3. classification, 4. disciplined thought, and 5. creative thought, sees &criticism& and &creativity& as one of the common points in the issue of innovation. then, by accepting the assumption that creative thinking, like critic’s thinking, is not a non-educational matter, the question is asked about the progress and delay of these two. to answer this question, it deals with the components and characteristics of these two ways of thinking. according to the twenty-four components that drive the difference between creative thinking and critical thinking, this article claims that the approach of advancing creative thinking over critical thinking can be defended because most of the important features of critical thinking are in the continuation and completion of creative thinking. on the other hand, the characteristics of creative thinking have the ability to transform and deepen with the characteristics of critical thinking.finally, creative thinking in the realm of humanities is the introduction to critical thinking and critical thinking is also the introduction to the change and development of humanities and the gradual process of the relationship between these two influences each other. the importance of comprehensive criticism in the field of humanities means paying attention to the inclusion and comprehensiveness of the twenty-four components of critical thinking.