نقش علایق برسازنده‌ی شناخت در کتب جامعه‌شناسی دوره دوم متوسطه

هدف این پژوهش بررسی نقش علایق برسازنده شناخت در کتب جامعه شناسی دوره دوم متوسطه  است. برای تحقق این هدف با استفاده از روش کیفی و با رویکردی انتقادی به بررسی محتوای کتاب‌های درسی پرداختیم. در این پژوهش نقد به دو صورت انجام می گیرد. 1 نقد درون متنی 2 نقد برون متنی. نقد برون متنی، براساس الگوهایی است که چارچوب نظری در این جا نظریه هابرماس درباره شناخت و نقش علایق در برساخت آن در اختیار ما قرار می دهد نقد درون متنی نیز، معطوف به تحلیل انسجام درونی متن است. بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش، رویکرد و علاقه جدیدی در کتاب های درسی وجود دارد که بر اساس آن تلاش شده علم جامعه شناسی مورد نقد و بررسی قرار گیرد. این علاقه هر چند شامل ترکیبی خاص از علایق سه‌گانه مطرح شده توسط هابرماس است ولی اساساً ذیل هیچ یک از این علایق  قرار نمی گیرد و می توان آن را «علاقه به بومی سازی» نام نهاد. عناصرتشکیل دهنده این علاقه جدید، عبارتند از 1 عناصری از جامعه شناسی غربی رایج 2 عناصری از عرفان ، فلسفه و الهیات و 3 عناصری از هویت ملی یا همان ناسیونالیسم ایرانی.

The status of human knowledge and intrests in sociological books at the senior level of Iranian high school

The purpose of this study is to investigate &the status of human knowledge and interests& in sociology books at the senior level of Iranian high school. To this end, we use qualitative method and critical approach to analyzing the contents of textbooks. In this research, the review is done in two ways: first internal criticism and second external textual criticism. External textual criticism is based on the models that theoretical framework gives us which includes experimentaltheoretical model, interactionalhermeneutic model, and criticalemancipation model. With this adaptation, we want to com to an understanding that how human interests and its relative knowledge are introduced in these books. Internal criticism is based on text data analysis. In conclusion, we find out that there is a new approach and interest in textbooks that on which, attempt is made to evaluate sociology. This kind of interest involves none of interests proposed in Habermas  models. It con be called &localization of sociology&. This new interest has its own special components. Its elements are1) some principles of western sociology in social science 2) elements of Islamic mysticism, philosophy, and theology and 3) elements of national identity nationalism.