تاثیر زوال تسریع شده بر پارامترهای جوانه زنی، اسیدهای چرب و هیدروپراکسیدهای لیپیدی بذرهای آفتابگردان (Helianthus Annuus L.)

ذخیره سازی بذرها در انبار منجر به پیری آنها شده که در طی آن به تدریج قابلیت حیات خود را از دست می دهند. سرعت فرآیند پیری به دوره انبارداری، دمای انبار و محتوی رطوبت بذر بستگی دارد. آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار و 5 تیمار پیری در آزمایشگاه تحقیقات زراعی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال 1391 اجرا گردید. برای ایجاد سطوح مختلف پیری بذر از آزمون تسریع پیری استفاده شد. بذرهای آفتابگردان به مدت 0، 2، 4، 6 و 8 روز در دمای 43 درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی 100 درصد قرار گرفتند و مولفه های جوانه زنی و پارامترهای بیوشیمیایی بر روی بذرهای پیر شده اندازه گیری شد. پارامترهای درصد جوانه زنی، سرعت جوانه-زنی، طول گیاهچه، قدرت گیاهچه و میزان پروتیین بر اثر زوال کاهش و هدایت الکتریکی، میزان اسید چرب و لیپید هیدروپراکسیدها بر اثر زوال افزایش یافت. افزایش میزان اسیدهای چرب منجر به افزایش لیپید هیدروپراکسیدها در بذرهای زوال یافته شده و در نتیجه منجر به تخریب غشاهای سلولی بود که شاهد آن افزایش هدایت الکتریکی بذرهاست. همچنین با افزایش میزان لیپید هیدروپراکسیدها، درصد جوانه زنی به صورت خطی کاهش یافت که این بیانگر این مطلب است که پراکسیداسیون لیپید یکی از دلایل اصلی کاهش درصد جوانه زنی و قدرت بذر طی زوال بذرهای آفتابگردان می باشد. به طور کلی افزایش پراکسیداسیون لیپید می تواند یکی از مکانیزم های فیزیولوژیکی دخیل در زوال بذرهای آفتابگردان باشد.