تاثیر کاهش دما و کاهش میزان نیتروژن بر روی خصوصیات فیزیولوژیکی (رشد و فتوسنتز) گیاه گاهو (lactuca sativus)

دمای مطلوب برای رشد ریشه و شاخساره با یکدیگر متفاوت است و معمولاً دمای ریشه کمتر از دمای اتمسفر می باشد با این حال در اکثر کشت و کارهای امروزی این دو بخش در یک دما قرار می گیرند. با توجه به این که جذب عناصر غذایی توسط ریشه در دامنه های دمایی مختلف متفاوت است این پژوهش به منظور بررسی اثر دمای پایین ناحیه ریشه در سطوح مختلف نیتروژن بر کاهو به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 5 تکرارطرح ریزی شد. تیمارها شامل، سه سطح نیتروژن( = n1100،= n2 75 و= n3 50 درصد محلول غذایی جانسون) و دو سطح دمایی(15 درجه سانتی گراد =تنش دمایی پایین (t2) و 25 درجه سانتی گراد= دمای بهینه ریشه(t1) بود. نتایج نشان داد که با کاهش دما و همچنین سطوح نیتروژن میزان پرولین و فنول مترشحه از ریشه نیز در تیمار t2×n3 (پایین ترین سطح نیتروژن در دمای پایین) به ترتیب 98 و 8 درصد از تیمار شاهد بیش تر بود. علاوه بر این نرخ فتوسنتز با 80 درصد و میزان هدایت روزنه ای با 56 درصد کاهش در تیمار t2×n3 به حداقل مقدار خود رسید. به نظر می رسد که میزان فتوسنتز، کارایی مصرف آب فتوسنتزی، شاخص کلروفیل به ترتیب 39 ، 69 و 70 درصد در تیمار تنش سرمایی نسبت به شاهد کاهش یافت. بر اساس نتایج به دست آمده تحت شرایط تنش دمای پایین ریشه فاکتورهای نرخ فتوسنتز، شدت تعرق، هدایت روزنه ای، فنول عصاره برگی و ساخت پرولین بیشتر از سایر خصوصیات تحت تاثیر قرار می گیرد. این گیاه با ساخت ترکیبات فنولی و پرولین به منظور حفظ بقای خود مقاومت نشان می دهد.