تاثیر زیولیت و پرایمینگ بذر بر نیتروژن دانه، محتوای کلروفیل برگ و صفات مربوط به عملکرد دانه ارقام ماش (Vigna radiata L.)

ماش از حبوبات گرمسیری و نیمه گرمسیری بوده و از نظر تغذیه، علوفه، کود سبز و بهبود حاصلخیزی خاک اهمیت داشته و منبع ارزانی از پروتیین برای مصرف مستقیم انسان می‏باشد. استفاده از زیولیت در خاک‏های با بافت سنگین، به دلیل حفظ رطوبت و مواد غذایی در اطراف بذر و ریشه بسیار با اهمیت است. از طرفی کاربرد روش‏های بهبود کیفیت بذر مانند پرایمینگ نیز موجب بهبود جوانه‏زنی در شرایط محدودیت عناصر غذایی می‏گردد. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه دانشگاه رامین در تابستان 1390 انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل سیستم بهینه‏سازی کشت در شش سطح زیولیت خاک کاربرد+پرایم بذر، زیولیت خاک کاربرد، پوشش+پرایم بذر، پوشش بذر با زیولیت، پرایم بذر با کلات آهن و شاهد به همراه سه رقم هندی، nm54 و vc11-18-b بود. نتایج نشان داد که رقم بر تمامی صفات اثر معنی‏داری داشت اما اثر سیستم بهینه‏سازی کشت بر صفات عدد اسپد، شاخص برداشت نیتروژن، آهنگ تجمع عملکرد بیولوژیک و سرعت تولید عملکرد دانه معنی‏دار نبود. رقم هندی بالاترین سرعت رشد دانه را نشان داد. ترکیب پوشش بذر هندی با زیولیت و زیولیت خاک کاربرد و رقم هندی بالاترین عملکرد دانه، درصد پروتیین دانه و شاخص برداشت را بدست آورد. پرایم رقم هندی موجب تولید بیشترین عملکرد بیولوژیک شد و نشان داد که واکنش‏پذیری رقم هندی در کاربرد عوامل به‏زراعی نسبت به ارقام دیگر بیشتر بود و نوید بخش زراعت کود سبز در تیمار مذکور بود.