اثر متیل جاسمونات بر جذب و تجمع سرب در گیاه تربچه (Raphanus sativus L.)

فلزات سنگین از مهم‌ترین آلاینده‌ها در محیط زیست به شمار می‌روند. ورود فلزات سمی از طریق فعالیت‌های انسانی باعث آلودگی بسیاری از خاک‌ها شده است. حضور این فلزات در خاک و تجمع آن‌ها در گیاهان رشد یافته در این خاک‌ها اثرات سو بر مصرف کنندگان خواهد داشت. یک رویکرد برای کاهش تجمع فلزات سنگین در گیاهان استفاده از هورمون‌های گیاهی است. این تحقیق به منظور بررسی تاثیر متیل جاسمونات بر تجمع سرب در گیاه تربچه(raphanus sativus l.) در محیط هیدروپونیک انجام شد. سرب به صورت سولفات و با غلظت‌های صفر، 250، 500 و750 میلی گرم در لیتر و متیل جاسمونات با غلظت‌های صفر، 01/0 و 1/0 میلی مولار استفاده شد. آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی و در 3 تکرار انجام شد. پس از اعمال تیمارها غلظت کلروفیل های a و b، غلظت پرولین و میزان تجمع سرب در بخش هوایی و ریشه‌ای گیاهان اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که سرب باعث کاهش مقدار کلروفیل‌های a و b و افزایش غلظت پرولین به طور معنی‌دار شد که با اسپری برگی متیل جاسمونات (تیمار 01/0 میلی مولار) غلظت کلروفیل افزایش یافت. افزون بر آن تیمار متیل جاسمونات در حضور سرب باعث افزایش معنیدار غلظت پرولین شد. رشد گیاهان در محیط حاوی سرب سبب تجمع این فلز در بخش هوایی و ریشه شد، به طوری که غلظت سرب در ریشه به صورت معنی‌داری از بخش هوایی بیشتر بود و اسپری متیل جاسمونات در هر دو غلظت سبب کاهش تجمع سرب هم در ریشه و هم در بخش هوایی گردید. بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش به نظر می‌رسد که گیاه تربچه گیاهی مستعد ذخیره فلزات سنگین مانند سرب در بخش خوراکی می‌باشد که این سمیت را می‌توان با استفاده از غلظت‌های مناسب متیل جاسمونات کاهش داد.