بررسی اثر همزیستی قارچ مایکوریزا گونه Glomus mosseae بر مقاومت به شوری سه اکوتیپ شاهدانه

به منظور بررسی اثر همزیستی قارچ مایکوریزا گونه ی glomus mosseae بر مقاومت به شوری سه اکوتیپ گیاه دارویی شاهدانه، پژوهشی در سال 1391 در خاک های شور زمین های کشاورزی شمال شرق اصفهان به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک-های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. عوامل مورد آزمایش شامل سه اکوتیپ شاهدانه (اصفهان، شیراز و مشهد) و قارچ مایکوریزا گونه glomus mosseae و تیمار شاهد (بدون قارچ) بود، که در معرض خاک شور و آب آبیاری شور مزرعه قرار گرفتند. نتایج آزمایش نشان دادند که وزن خشک کل گیاه، ارتفاع، تعداد شاخه های جانبی بوته در زمان گلدهی و عملکرد دانه گیاهان تلقیح یافته نسبت به گیاهان تلقیح نیافته افزایش یافت. بیشترین عملکرد دانه مربوط به اکوتیپ های مشهد و اصفهان تلقیح یافته با مایکوریزا بود. همچنین اکوتیپ شیراز تلقیح یافته بیشترین درصد پتاسیم اندام هوایی را نشان داد. در واقع میزان سدیم اندام هوایی گیاه در تیمارهای تلقیح یافته کاهش و پتاسیم آن افزایش یافت که علت آن مربوط به حبس یون سدیم در ریشه ها و عدم انتقال آن به اندام هوایی گیاه و ذخیره یون پتاسیم در گیاه به جای یون سدیم می باشد. که این خود یکی از دلایل بالا رفتن تحمل گیاهان تلقیح یافته با مایکوریزا، به شوری است. در این آزمایش اکوتیپ شیراز تلقیح یافته با مایکوریزا متحمل ترین اکوتیپ به شوری (از نظر افزایش نسبت پتاسیم به سدیم) شناخته شد.