اثر قارچ آربوسکولارمیکوریز و ورمی‌کمپوست بر صفات مورفوفیزیولوژیکی عملکرد دانه و توان گیاه‌پالایی آرسنیک در گیاه گلرنگ (carthamus tinctorius l.)

تاثیر تلقیح میکوریزی و ورمی کمپوست بر تحمل و توان گیاه پالایی فلزات سنگین در گیاهان ثابت شده است، اما مطالعات مربوط به اثر ترکیبی تلقیح میکوریزی و ورمی کمپوست در این زمینه محدود است. در همین راستا، یک آزمایش گلخانه ای به منظور بررسی اثر تیمار منفرد یا ترکیبی با ورمی کمپوست (8 درصد وزنی) و تلقیح با rhizophagus intraradices بر خصوصیات فیزیولوژیکی گیاه و تجمع آرسنیک در گیاه گلرنگ در شرایط بدون تنش و در حضور 80 میلی گرم آرسنیک در کیلوگرم در خاک، انجام شد. بر طبق تجزیه واریانس، اثر متقابل آرسنیک و کودهای زیستی بر بیشتر صفات معنی دار بود. مقایسه میانگین داده ها هم نشان داد که تیمار ترکیبی به طور موثرتری نسبت به کاربرد منفرد تلقیح میکوریزی و ورمی کمپوست باعث بهبود وزن خشک ریشه و بخش هوایی، عملکرد دانه، محتوای کلروفیل، غلظت فسفر و نسبت فسفر به آرسنیک در برگ‌ها در هر دو شرایط بدون تنش و تحت تنش آرسنیک شد. علاوه براین، تیمار توام بیشتر از اعمال منفرد تلقیح میکوریزی و ورمی کمپوست، میزان نشت الکترولیتی، غلظت آرسنیک برگ و فاکتور انتقال آرسنیک به بخش هوایی را کاهش، اما تجمع کل آرسنیک در گیاه و فعالیت آنزیم پراکسیداز در برگ‌های گیاهان تحت تنش آرسنیک را افزایش داد. نتایج این تحقیق نشان داد که اگر چه کاربرد توام تلقیح میکوریزی و ورمی کمپوست به دلیل افزایش وزن خشک بخش هوایی و ریشه توان گیاه پالایی گلرنگ را تقویت می کند اما در رابطه با اثر رقت رشد، سمیت آرسنیک را هم تعدیل می کند و رشد و عملکرد دانه را بهبود می دهد.

impact of afm and vermicompost on morphophysiological attributes, seed yield and arsenic phytoremediation ability in safflower (carthamus tinctorius l.)

the impact of mycorrhizal inoculation (m) and vermicompost (v) on heavy metal tolerance and phytoremediation ability has been proven, but the studies concerning the combined effect of m and v in this context are limited. therefore, a greenhouse experiment was conducted to study the single and combined effects of 8% v and inoculation with rhizophagus intraradices on physiological attributes and arsenic (as) accumulation in safflower. plants grown under 0 and 80 mg kg 1 as in soil. according to the anova analysis, the interactive effect of m and v was significant for the most attributes. the mean comparison of data also showed that the combined treatment more efficiently than single application of v of m improved the dry weight of roots and shoots, chl a, b, seed yield, p concentration, and p:as ratio in leaves under both non stress and as stress. in addition, the co application was better than a single amendment with m and v because it decreased el levels, as concentration in leaves, and tf but increased total as accumulation in plants and pod activity in leaves of as stressed plants. the results of this research revealed that even though co application of m and v is strengthening the phytoremediation ability owing to the increase in dry weight of shoots and roots, it is moderating as toxicity due to the growth dilution effect and consequently improving seed yield.