تاثیر سلنات سدیم بر رشد، خواص آنتی‌اکسیدانی و برخی خصوصیات فیزیولوژیک دو رقم گوجه‌فرنگی (solanum lycopersicum l.) در شرایط کشت هیدروپونیک

در دو دهه اخیر، نقش سلنیوم (se) به عنوان یک آنتی اکسیدان مورد توجه قرار گرفته است. سلنیوم در مقادیر کم، یک ریز مغذی ضروری است و فواید مهمی برای تغذیه حیوانات و انسان دارد، هدف از انجام این پژوهش بررسی تاثیر غلظت های مختلف سلنات سدیم بر رشد و برخی شاخص های فیزیولوژیک دو رقم گوجه فرنگی در شرایط کنترل شده بود. به این منظور گیاهان در محیط هیدروپونیک کشت داده شدند و تحت سه سطح سلنیوم (صفر، 5 و 10 میکرومولار) در سه تکرار تیمار شدند. سلنیوم به صورت سلنات سدیم (na2seo4) و با افزودن به محلول غذایی مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد سلنیوم در غلظت 5 میکرومولار باعث افزایش معنی داری بر شاخص های رشد از جمله وزن خشک اندام هوایی رقم لاله و ریوگرند (به ترتیب 29.5 و 41.34 درصد) و ریشه (در رقم لاله 27.5 و در رقم ریوگرند 35 درصد)، کلروفیل a (در رقم لاله 23.52 و در رقم ریوگرند 34.34 درصد)، محتوای ترکیبات فنولیک (µg/gfw 80 در رقم لاله وµg/gfw  67.7 در رقم ریوگرند)، محتوای کربوهیدرات، محتوای گلوتاتیون (µm/gfw 849 در رقم لاله و µm/gfw 1103.26 در رقم ریوگرند) و فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز (43.58 درصد در رقم لاله 27.27 درصد در رقم ریوگرند)، در مقایسه با گیاهان شاهد شد. درحالی که غلظت 10 میکرومولار سلنیوم موجب کاهش معنی دار این شاخص ها نسبت به شاهد شد. همچنین غلظت 5 میکرومولار باعث کاهش میزان پراکسید هیدروژن (h2o2)، نشت الکترولیت غشاء و مالون دی آلدهید در هر دو رقم ریوگرند و لاله در مقایسه با شاهد شد ما به این نتیجه رسیدیم که غلظت 5 میکرومولار سلنات سدیم با بالاترین فعالیت آنتی اکسیدانی (به صورت آنزیمی و غیرآنزیمی) و کمترین میزان آسیب به غشاء سلولی، شرایط رشد بهتری را برای دو رقم گوجه فرنگی فراهم کرد.

the effect of sodium selenate on the growth, antioxidant properties and some physiological characteristics of two cultivars of tomato in hydroponic culture

in the last two decades, the role of selenium (se) as an antioxidant has generated a wide interest in it. in trace amounts, se is an essential micronutrient and has important benefits for animal and human nutrition, although it has not been confirmed to be an essential micronutrient in higher plants. this study evaluated the effects of the application of different concentrations of sodium selenate (0, 5 and 10 µm) in hydroponic culture on the growth and some physiological parameters of two cultivars of tomato. the results showed that selenium at a concentration of 5 caused a significant increase in the growth indicators, including the dry weight of the shoot of the lale and riogrand cultivars (29.5% and 41.34%, respectively) and the root (in the lale cultivar, 27.5 and 35% in the riogrand cultivar), chlorophyll a (23.52% in the lale cultivar and 34.34% in the riogrand cultivar), content of phenolic compounds (2 times in both cultivars), carbohydrate content, glutathione content (2 times in both cultivars), and the activity of glutathione peroxidase enzyme (43.58% in the lale cultivar and 27.27% in the riogrand cultivar) in comparison to the control plants. however, the concentration of 10 µm selenium caused a significant decrease in these indicators compared to the control. also, the concentration of 5 decreased  the amount of hydrogen peroxide (h2o2), electrolyte leakage and malondialdehyde in both riogrand and lale cultivars in comparison to the control. we concluded that 5 µm of sodium selenate provides a better growth condition for the two cultivars of tomato by having the highest antioxidant activity (both enzymatic and non enzymatic) and the least amount of damage to the cell membranes.