بررسی ویژگی‎های مورفوفیزیولوژیک چمن یال‌اسبی، فستوکا روبرا، گل‌یخ و سدوم‌عقربی تحت‌ تاثیر آب‌های نامتعارف و باکتری‎های محرک رشد در دیوارهای سبز خارجی

امروزه با وجود گسترش شهرنشینی و سرعت بالای ساخت و ساز در شهرها، اکثر بافت شهر را ساختمان‏ها پر کرده‎اند. لذا بازگرداندن طبیعت به شهرها در قالب فضاهای سبز عمودی می‎تواند یکی از راه حل‎های پرطرفدار باشد. باتوجه به نوظهور بودن دیوارهای سبز و ایراد وارده به آن‎ها که مصرف‏کننده لوکس آب شهری هستند و از طرفی بحران جدی آب، لزوم کاربرد آب‏های بازیافتی در کشت گیاهان در این ساختارهای سبز را دو چندان می‏کند. از طرفی آلودگی‏هایی که از طریق آب‏های نامتعارف مورد استفاده در فضاهای سبز به محصولات کشاورزی منتقل ‎می‏شود، در شهرها یک مشکل جدی است و در کشاورزی شهری باید مورد توجه قرار گیرد. به دنبال راه‏حلی برای رفع ایراد وارده به استفاده رایج از این‏گونه آب‏ها در باغبانی شهری، پژوهش حاضر به منظور بررسی تاثیر انواع آب‏های نامتعارف و همچنین سویه‏های باکتری بر رشد و عملکرد برخی گیاهان زینتی انباشتگر در دیوار سبز خارجی به صورت چهار آزمایش مجزا و درقالب کرت‏های خردشده بر پایه طرح بلوک‎های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1401 انجام شد. فاکتور اصلی تیمار آب‎های بازیافتی شامل سه سطح (آب خاکستری، پساب فاضلاب ناحیه کشف‏رود و آب لوله‏کشی شهری (شاهد))، فاکتور فرعی سویه‏های مختلف باکتری در چهار سطح به صورت ترکیبی از باکتری‏های مختلف شامل ترکیب 1 (psedoumonas flucrecens+ azosporillum liposferum+ thiobacillus thioparus+ aztobactor chorococcum)، ترکیب 2 (paenibacillus polymyxa+ pseudomonas fildensis+ bacillus subtilis+ achromobacter xylosoxidans+ bacillus licheniformis)، ترکیب 3 (pseudomonas putida+ acidithiobacillus ferrooxidans+ bacillus velezensis+ bacillus subtilis+ bacillus methylotrophicus+ mcrobacterium testaceum) و سطح شاهد بدون کاربرد باکتری بود. همچنین گونه‌های گیاهی مورد بررسی شامل فستوکا روبرا (festuca ovina glauca)، چمن یال‏اسبی (ophiopogon japonicus)، گل‏یخ (aptenia cordifolia) و کارپوبروتوس (carpobrotus edulis) بود. نتایج نشان داد که تمام صفات مورفولوژیک (ارتفاع گیاه، تعداد گره، فاصله میانگره‌ها، قطر طوقه، قطر ساقه، تعداد برگ، پهنای برگ، تعداد و طول شاخه‎های جانبی، شاخص رشد) در هر چهار گیاه در سطح احتمال %5 اختلاف معنی‏دار نشان دادند. طول برگ در سه گیاه فستوکا، چمن یال‏اسبی، گل‏یخ در سطح احتمال %5 معنی‏دار شد. بالاترین محتوی نسبی آب برگ و کلروفیل و کمترین کمبود اشباع نسبی، کاروتنوئید و آنتوسیانین در بسترهای تلقیح‎شده با باکتری بود. همچنین صفات مورفوفیزیولوژیک برتر در گیاهان کشت شده در بسترهای تلقیح شده آبیاری با پساب فاضلاب رویت شد. نتایج این پژوهش تلفیق بستر کشت با ترکیب باکتری 3 و آبیاری با پساب فاضلاب و همچنین استفاده از گیاه گل‌‌‌یخ به جای سایر گیاهان ناپایدار به‎کار رفته در دیوار سبز خارجی در اقلیم خشک و نیمه‎خشک را پیشنهاد می‎کند.

investigating the morpho physiological characteristics of ophiopogon japonicus, festuca ovina glauca, aptenia cordifolia akd carpobrotus edulis under the influence of unconventional water and growth promoting bacteria in external green walls

today, despite the expansion of urbanization and the high speed of construction in cities, most of the city’s fabric is filled with buildings. therefore, the return of nature to cities in most vertical green spaces can be a solution to this problem. considering the emergence of urban green walls and the objection to them that they are luxury consumers of urban water, on the other hand, the serious water crisis doubles the necessity of using recycled water in the cultivation of plants in these green structures. on the other hand, it is transferred to agricultural products through the unconventional water used in green spaces; this is a serious problem in cities and should be paid attention to. looking for a solution to the problem of using this type of water in urban gardening, this research is to investigate the effect of different types of unconventional water and bacterial strains on the growth and performance of some ornamental plants in the external green wall in the environmental conditions of mashhad as 4 separate experiments were structured as split plots based on a randomized complete block design with three replications in 2022. the main factor of recycled water treatments includes three levels (gray water, waste water from kashferood area, and urban water (control)), and the sub factor of different bacterial strains in four levels included mix1 (psedoumonas flucrecens+ azosporillum liposferum+ thiobacillus thioparus+ aztobactor chorococcum), mix2 (paenibacillus polymyxa+ pseudomonas fildensis+ bacillus subtilis+ achromobacter xylosoxidans+ bacillus licheniformis), mix3 (pseudomonas putida+ acidithiobacillus ferrooxidans+ bacillus velezensis+ bacillus subtilis+ bacillus methylotrophicus+ mcrobacterium testaceum) and the control was without the use of bacteria. also, the investigated plant species included (festuca ovina glauca, ophiopogon japonicus, aptenia cordifolia and carpobrotus eduli). the results showed morphophysiological traits (plant height, number of nodes, distance between nodes, root diameter, stem diameter, number of leaves, leaf length, leaf width, and number and length of lateral branches in all four plants were significant at the 5% probability level. the length of the leaves in the three plants, festuca, ophiopogon and aptenia was significant at the 5% probability level. the highest rwc and chlorophyll and the lowest rsd, carotenoid and anthocyanin were in the substrates inoculated with bacteria. the results of this research are based on the use of combination 3. also, superior morpho physiological traits were observed in plants cultivated on inoculated substrates and irrigated with wastewater. the result of this research is the combination of substrate with the composition of three bacteria and irrigation with wastewater. it also suggests the use of the aptenia cordifolia plant instead of other unstable plants used in the external green wall in dry and semi arid climates during the spring, summer and autumn seasons.