بررسی تاثیر کمپوست‌های مختلف بر برخی ویژگی‌های کمی و کیفی گشنیز

استفاده از کودهای سازگار با طبیعت و مناسب برای رشد بهینه گیاه می‌تواند اثرات مطلوبی بر شاخص‌های کمی و کیفی گیاه داشته باشد. در مطالعه حاضر، تاثیر کمپوست‌های مختلف بر برخی صفات رویشی، بیوشیمیایی و اسانس گیاه گشنیز در قالب طرح بلوک کاملاً تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان) واقع در روستای خاتون‏آباد در سال 1400 اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل 16 تیمار (شاهد، کمپوست ترکیبی از گیاهان دارویی (5، 10 و 15 کیلوگرم در مترمربع)، کمپوست نیشکر (2، 4 و 6 کیلوگرم در مترمربع)، کمپوست شیرین‌بیان (1، 2 و 3 کیلوگرم در مترمربع)، کمپوست نخیلات (2، 4 و 6 کیلوگرم در مترمربع) و کمپوست ضایعات گل‌محمدی (4، 5 و 6 کیلوگرم در مترمربع) بودند. نتایج نشان داد سطح 6 کیلوگرم در مترمربع کمپوست نیشکر بهترین نتیجه را در بین سایر تیمار‏های کودی در بیشتر صفات نشان داد. ارتفاع بوته (52/95 سانتی‏متر) و سطح برگ (0/531 میلی‌متر مربع) با کاربرد کمپوست شیرین‏بیان 3 کیلوگرم در مترمربع بیش از سایر تیمارها بود. بیشترین میزان اسانس (29 درصد)، محتوای کلروفیل کل (46/1 میلی‌گرم بر گرم وزن تر برگ) و ترکیبات فنلی (348 میلی‏گرم در گرم) با کاربرد 6 کیلوگرم در متر مربع کمپوست نیشکر به‌دست آمد. لینالول مهم‌ترین ترکیب موجود در اسانس گشنیز در همه تیمارهای مورد استفاده بود. می‌توان نتیجه گرفت کاربرد کمپوست نیشکر و شیرین‏بیان با بهبود خواص فیزیکی و شیمیایی خاک منجر به بهبود رشدی و صفات کیفی گشنیز شده‌اند.

investigation effects of different composts on some quantitative and qualitative characteristics of coriander

using nature-compatible fertilizer and suitable for optimum plant growth can have favorable effects on the plant’s quantitative and qualitative indices. in the present study, the effect of different composts on the vegetative growth, biochemical characteristics and essential oil of coriander in a randomized complete block design with three replications in the agricultural research of islamic azad university, isfahan (khorasgan) branch, which was located in khatun abad village during 2021, was performed. experimental treatments included 16 treatments (control, compost of some medicinal plants (5, 10 and 15 kg m-2), sugarcane compost (2, 4 and 6 kg m-2), licorice compost (1, 2 and 3 kg m-2), palm compost (2, 4 and 6 kg m-2) and damask rose waste compost (4, 5 and 6 kg m-2). the results showed that the level of 6 kg m-2 of sugarcane compost showed the best results among other fertilizer treatments in most traits. plant height (95.52 cm) and leaf area (531.0 m m-2) with the application of licorice compost 3 kg m-2 were higher than other treatments. the highest amount of essential oil (29%), total chlorophyll (1.46 mg g-1), and phenolic compounds (348 mg kg-1) was obtained with the use of 6 kg sugarcane per square meter. linalool was the most abundant compound in coriander essential oil in all treatments. it can be concluded that sugarcane and licorice compost, through improving the physical and chemical properties of the soil, led to improved coriander growth and quantity traits.