تاثیر محرک‌های زیستی بر شاخص‌های جوانه‌زنی، رشد و متابولیسم در گیاهچه‌های کاهو تحت تنش گرمایی

تیمار بذرها با محرک های زیستی، فناوری مهمی برای مقابله با تنش گرمایی در زمان کاشت و بهبود عملکرد است که همگی از جوانه زنی بذر شروع می شود. لذا پژوهش حاضر با هدف تاثیر دو محرک زیستی جلبکی (®algabon) و اسید آمینه ای (®bonamid) بر بهبود تنش گرمایی در مرحله جوانه زنی بذر سرمادوست کاهو در آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی بصورت فاکتوریل با سه تکرار انجام شد. برای این منظور پیش تیمار بذرها به مدت دو ساعت در محلول آبی 5/0 گرم در لیتر ®algabon و 2 گرم در لیتر ®bonamid انجام شد. سپس بذرها در شرایط تاریکی به مدت 72 ساعت در دمای 28 درجه سانتی گراد (شاهد) و دمای 35 درجه (تنش گرمایی) انکوبه شدند. در گیاهچه های سرمادوست کاهو پیش تیمار آلگابن و بنامید منجر به افزایش شاخص های درصد جوانه زنی، طول ریشه چه، طول ساقه چه، وزن تر، وزن خشک و همچنین فعالیت آنزیم های بتاآمیلاز، پروتئاز و میزان قندهای محلول تحت تنش گرمایی (دمای 35 درجه سانتی گراد) شد. نتایج نشان داد تنش گرما شرایطی از تنش اکسیداتیو (تولید h2o2) در گیاهچه های کاهو را ایجاد کرده است، اگرچه پیش تیمار بذرها با آلگابن و بنامید منجر به کاهش تولید h2o2 تحت تنش گرمایی شد. از طرفی پیش تیمار بذر با آلگابن و بنامید توانایی بذرها برای افزایش پاکروبی رادیکال های آزاد تولید شده در طی تنش گرمایی را افزایش داده است. در مجموع به نظر می رسد پیش تیمار بذرها با آلگابن با تولید برخی ترکیبات اسمولیت های سازگار و تحریک فعالیت آنزیم های درگیر در جوانه زنی باعث افزایش عملکرد جوانه زنی و مقاوم شدن بذرهای کاهو در مقابل تنش گرمایی شده است.

effect of biostimulants on germination, growth and metabolism indicators in lactuca sativa seedlings under heat stress

treatment of seeds with biostimulants is an important technology to deal with heat stress during planting and improve yield, which all starts with seed germination. therefore, the current study aims to investigate the effect of seaweed and amino acid-derived biostimulants, on the improvement of heat stress in the seed germination stage of cool-season plants (lettuce). the experiment was set up in a completely randomized design, with treatments repeated three times. for this purpose, seeds were pretreated for 2 hours in an aqueous solution of 0.5 g/l algabon® and 2 g/l bonamid®. then, the seeds were incubated in the dark for 72 hours at 28°c (control) and 35°c (heat stress). in cool-season seedlings (lettuce), pre-treatment with biostimulants algabon and bonamid led to an increase in indicators of germination percentage, root length, shoot length, fresh weight, dry weight, and also the activity of beta-amylase, protease and the amount of soluble sugars under heat stress (temperature of 35°c). the results showed that heat stress has created conditions of oxidative stress (production of h2o2) in the seeds of cool-season plants, although pre-treatment of cool-season seeds with algabon and bonamid led to a decrease in h2o2 production under heat stress. on the other hand, the pre-treatment of the lettuce seeds with algabon has increased the ability of the seeds to increase the scavenging of free radicals produced during heat stress. in general, it seems that the pre-treatment of seeds with algabon by producing some compatible osmolyte compounds and stimulating the activity of enzymes involved in germination increases the germination performance and makes the seeds of lettuce resistant to thermal stress.