مطالعه تاثیر غلظت‌های مختلف 2,4-d بر صفات رشدی و تولید متابولیت‌های ثانویه در کشت درون شیشه گیاه زوفا (hyssopus officinalis)

گیاه زوفا متعلق به خانواده نعناعیان بوده و در طب سنتی و در صنایع دارویی و غذایی کاربرد داشته و دارای فعالیت های ضد باکتری، ضد قارچی، آنتی اکسیدانی و ضد اسپاسم بوده و در درمان سرفه، برونشیت، آسم شدید، و سایر بیماری های تنفسی موثر استفاده می شود. در این مطالعه تاثیر غلظت های مختلف 2,4-d (صفر، 1، 2، 3، 4 و 5 میلی گرم بر لیتر) بر کالوس زایی، رشد و تولید متابولیت های ثانویه گیاه زوفا مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که استفاده از غلظت های مختلف 2,4-d تاثیر معنی دار روی درصد کالوس زایی، طول گیاهچه و ریشه، وزن تر گیاهچه، تعداد و سطح برگ، محتوای اسید رزمارینیک، اسید فولیک، کوئرستین، لوتئولین، فلاونوئید و فعالیت آنتی اکسیدان دارد. بطورکلی، بیشترین درصد کالوس زایی (97.40 درصد) با کاربرد 3 میلی گرم بر لیتر 2,4-d حاصل شد. بیشترین طول گیاهچه (8.92 سانتی متر)، طول ریشه (1.66 سانتی متر)، وزن تر گیاهچه (0.15 گرم)، سطح برگ (1.44 سانتی متر مربع) و تعداد برگ (21.80 عدد) در شرایط عدم کاربرد 2,4-d بدست آمد. بالاترین مقدار اسید رزمارینیک (0.64 میکروگرم در گرم وزن خشک) و لوتئولین (2.42 میکروگرم در گرم وزن خشک) در حضور 2 میلی گرم بر لیتر 2,4-d مشاهده شد. بیشترین محتوای اسید فولیک (36.65 میکروگرم در گرم وزن خشک)، کوئرستین (1.72 میکروگرم در گرم وزن خشک) و فلاونوئید (2.48 میلی‌گرم کوئرستین در گرم عصاره خشک) با کاربرد 1میلی گرم بر لیتر 2,4-d حاصل گردید. همچنین، بیشترین فعالیت آنتی اکسیدان (3.98 میکروگرم در میلی لیتر) با افزودن 4 میلی گرم بر لیتر 2,4-d بدست آمد. نتایج نشان داد کاربرد تنظیم کننده رشد 2, 4-d می تواند در بهبود صفات رشدی، درصد کالوس زایی و میزان متابولیت های ثانویه موثر باشد. 

studying the effect of different concentrations of 2,4-d on the growth and secondary metabolites production in hyssop (hyssopus officinalis) in in vitro culture

the hyssop belongs to the lamiaceae family and is used in traditional medicine and in the pharmaceutical and food industries. it has antibacterial, antifungal, antioxidant and antispasmodic activities and is used effectively in the treatment of cough, bronchitis, severe asthma and other respiratory diseases. in this study, the effect of different concentrations of 2,4-d (0, 1, 2, 3, 4 and 5 mg/liter) on callusing, growth and production of secondary metabolites of the studied hyssop plant. the results showed that the use of different concentrations of 2,4-d had a significant effect on the percentage of callusing, seedling and root length, seedling fresh weight, number and ​​leaf surface area, content of rosmarinic acid, folic acid, quercetin, luteolin, flavonoid and antioxidant activity. in general, the highest percentage of callusing (97.40%) was achieved with the application of 3 mg/l 2,4-d. the maximum seedling length (8.92 cm), root length (1.66 cm), seedling fresh weight (0.15 g), leaf surface area (1.44 cm2), and number of leaves (21.80) 2,4-d were obtained under the control condition. the maximum amount of rosmarinic acid (0.64 μg/g dry weight) and luteolin (2.42 μg/g dry weight) was observed in the presence of 2 mg/l 2,4-d. the maximum contents of folic acid (36.65 μg/g dry weight), quercetin (1.72 μg/g dry weight), and flavonoid (2.48 mg quercetin/g dry extract) were obtained with application of 1 mg/l 2,4-d.also, the maximum antioxidant activity (3.98 μg/ml) was obtained by adding 4 mg/l 2,4-d.