ارزیابی همبستگی و تجزیه علیت بین صفات فیتوشیمیایی و رنگدانه‌ها با ماده خشک اکوتیپ های مختلف نعناع تحت تنش شوری

دستیابی به ماده خشک بالا در گیاهان یکی از مهم ترین اهداف فیزیولوژیست های گیاهی است. در این راستا شناخت صفات تاثیرگذار در تولید ماده خشک گیاهان ضروری به نظر می رسد. همچنین تنش شوری از مهم ترین تنش های غیرزیستی است که رشد گیاهان را محدود کرده و صفات مورفولوژیک، فیزیولوژیک و بیوشیمیایی گیاهان را تحت تاثیر قرار می دهد. لذا جهت درک ارتباط بین عملکرد ماده خشک با صفات آنتی اکسیدانی و رنگدانه های فتوسنتزی و غیر فتوسنتزی نعناع تحت تنش شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل اسپلیت پلات (18 اکوتیپ نعناع شامل گونه های longifolia، pulegium، spicata، rotundifolia، mozafariani و piperita، تنش شوری در سطوح شاهد، 2.5، 5 و 7.5 دسی زیمنس بر متر و زمان برداشت در دو سطح) در قالب طرح بلوک های کاملاً تصادفی با چهار تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که تنش شوری بر همبستگی بین ماده خشک با سایر صفات مورد مطالعه اثرگذار بود. همچنین تجزیه علیت در سطوح مختلف تنش شوری نشان داد که صفت کلروفیل کل از اثر مستقیم بسیار بالایی برخوردار بود. از سویی دیگر در سطح شوری 7.5 دسی زیمنس بر متر عملکرد ماده خشک گیاه همبستگی بالاتری با صفات مورد بررسی در مقایسه با سطوح پایین تر تنش شوری داشت. همچنین همبستگی بین کلیه صفات در برداشت اول و دوم در مواجه با تنش شوری متفاوت بود. صفت رنگدانه آنتوسیانین در سطح 7.5 دسی زیمنس بر متر همبستگی مثبت و معنی دار با عملکرد ماده خشک داشت. نقش غیر مستقیم رنگدانه کاروتنوئید نیز در تنش شدید مشهود بود. مبتنی بر تجزیه علیت تمامی صفات مورد مطالعه شامل محتوای فنل و فلاونوئید کل، رنگدانه های آنتوسیانین و کاروتنوئید برای اثرگذاری بر عملکرد ماده خشک به صفت کلروفیل کل وابستگی شدید داشتند.

investigating of correlation coefficient and path analysis between phytochemical and pigments traits with dry matter of different ecotypes of mint under salinity stress

obtaining a high dry matter yield is one of the most important goals of plant physiologists. in this regard, it is necessary to know the effective traits in the production of plant dry matter. salinity stress is also one of the most important non biological stresses that limits plant growth and affects the morphological, physiological and biochemical properties of plants. therefore, in order to understand the relationship between dry matter yield and antioxidant properties, photosynthetic and non photosynthetic pigments of mint under salinity stress, an experiment was conducted as a factorial split plot (18 mint ecotypes, including longifolia, pulegium, spicata, rotundifolia, mozafariani and piperita, salinity stress at control, 2.5, 5 and 7.5 ds/m levels and harvest stage at   2 stages), based on a randomized complete block design with four replications. the results showed that salinity stress affected the correlation between dry matter and other studied traits. also, path analysis at different levels of salinity stress showed that total chlorophyll traits had a very high direct effect on dry matter yield. on the other hand, at a 7.5 ds/m salinity level, the dry matter yield of the plant depended on a greater number of traits compared to lower salinity stress levels. also, the correlation between traits in the first and second harvest stages was different. the anthocyanin pigment trait had a positive and significant correlation with dry matter yield at 7.5 ds/m. the indirect role of carotenoid pigment was also evident in severe stress. based on path analysis, all the studied traits, including non enzymatic antioxidants and anthocyanin and carotenoid pigments, were strongly dependent on the total chlorophyll trait to affect the dry matter yield.