اثر تنش خشکی ناشی از پلی‌اتیلن بر میزان فعالیت آنزیمی و تجمع اسیدهای آمینه در ریشه گیاهچه‌های ژنوتیپ‌های مختلف برنج (oryza sativa l.)

تنش خشکی عامل محدود‌کننده رشد برنج در مناطق برنج کاری است یکی از رویکردهای مقابله با اثرات منفی تنش در تولید محصول استفاده از رقم‌های متحمل به خشکی است. این تحقیق به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر تغییرات فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدانی و تجمع اسیدهای‌آمینه در تعدادی از ژنوتیپ‌های برنج انجام شد. در این پژوهش تعداد شش ژنوتیپ برنج به همراه رقم‌های شاهد متحمل (بینام) و حساس (ir64) در مرحله گیاهچه‌ای به صورت آزمایش کرت‌های خرد شده در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در سه تکرار و چهار سطح خشکی ناشی از پلی اتیلن گلیکول 6000 (صفر (یوشیدا)، 0.5 ، 1 و 1.5 بار) در محیط کشت هیدروپونیک مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس تاثیر معنی داری خشکی روی میزان فعالیت آنزیم‌ها را در بین ژنوتیپ‌های مختلف برنج نشان داد. بگونه‌ایی که با افزایش شدت تنش، میزان فعالیت آنزیم‌های آسکوربات پراکسیداز 26.53 درصد، گایاکول پراکسیداز 19.73 درصد، کاتالاز 14.15 درصد و سوپر اکسید ‌دیسموتاز 41.50 درصد افزایش یافت و ژنوتیپ‌های مانند دانش و lp8 که نسبت به خشکی متحمل‌تر بودند، میزان فعالیت آنزیمی بالاتری داشتند. میزان افزایش فعالیت در ژنوتیپ‌های متحمل بیشتر از ارقام حساس بود. در بررسی پروفایل اسیدآمینه‌ای ژنوتیپ‌های معرفی شده فوق با افزایش شدت تنش خشکی، میزان فعالیت اسیدهای آمینه گلوتامیک اسید، آلانین، آرژنین، لوسین و لیزین به مقدار قابل توجهی افزایش یافت. در حالیکه در ژنوتیپ حساس ir64 تحت تنش تجمع معنی داری از نظر اسیدهای آمینه مشاهده نشد. بنابراین می توان نتیجه گرفت که تجمع اسیدهای‌آمینه ارتباط نزدیکی با تحمل به خشکی ژنوتیپ‌های متحمل دارد.

the effect of drought stress caused by polyethylene on the level of enzyme activity and amino acidaccumulation in the roots of seedlings of different genotypes rice (oryza sativa l.)

drought stress is the limiting factor for rice growth in rice fields. one of the approaches to dealing with the negative effects of stress on crop production is the use of drought tolerant cultivars. this research was conducted to investigate the effect of drought stress on changes in antioxidant enzyme activity and amino acid accumulation in a number of rice genotypes. in this research, the number of 6 rice genotypes along with the tolerant (binam) and sensitive (ir64) control cultivars at the seedling stage in the form of a completely random basic design in 3 replications and 4 drought levels (from polyethylene glycol 6000) zero (yoshida), 0.5, 1 and 1.5 times were investigated in hydroponic culture medium. the results of the analysis of variance showed that there is a significant difference between the examined cultivars and the level of enzyme activity also increased, and genotypes such as danesh and lp8, which were more tolerant to drought, had a higher level of enzyme activity. the increase in activity in tolerant genotypes has been greater than that in sensitive cultivars. in the analysis of the amino acid profiles of the genotypes introduced above, the activity of glutamic acid, alanine, arginine, leucine and lysine increased significantly with the increase in drought stress. while no significant accumulation of amino acids was observed in the sensitive ir64 genotype under stress. therefore, it can be concluded that the accumulation of amino acids is closely related to the drought tolerance of tolerant genotypes.