تاثیر تنش کم آبی بر صفات مورفوفیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه دارویی مریم نخودی بلوچستانی (teucrium stocksianum boiss)

به‌منظور بررسی اثر تنش خشکی بر برخی صفات موفولوژیکی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه دارویی مریم نخودی بلوچستانی (teucrium stocksianum boiss) آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با پنج دور آبیاری شاهد، 4، 6، 8 و 10 روز با چهار تکرار اجرا شد. نتایج حاصل نشان داد تنش خشکی شدید و خیلی شدید سبب کاهش معنی‌دار (0.05 > p) طول و عرض برگ، ارتفاع و عرض بوته، طول ریشه، عرض گیاه، قطر ساقه اصلی و فرعی، وزن تر اندام هوایی و ریشه و وزن خشک اندام هوایی و ریشه، محتوای رطوبت نسبی، کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل، کاروتنوئید ها گردید. بیشترین مقدار نشت یونی، پرولین، کاتالاز، پلی فنل‌ اکسیداز، مالون دی‌آلدهید، فلاونوئید و آنتوسیانین در تیمار خشکی شدید مشاهده شد. به‌طور کلی گیاه دارویی مریم نخودی بلوچستانی با بکارگیری مکانیسم‌های دفاعی از قبیل کاهش صفات موفولوژیکی، تجمع سریع مواد آلی تنظیم کننده اسمزی و افزایش فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی واکنش مناسبی در مقابل تنش خشکی نشان داد و با صرف حداقل انرژی به جذب عناصر غذایی و رشد ادامه می‌دهد. از این رو می توان نتیجه گرفت تنش خفیف و متوسط خشکی تاثیر کمی برکلیه پارامتر های مورد بررسی در گیاه مریم نخودی بلوچستانی داشت. اما در شرایط تنش شدید و خیلی شدید، رشد گیاه به طور معنی‌داری کاهش یافت.

influence of wate stress on the morphophysiological and biochemical traits of the medicinal plant teucrium stocksianum boiss.

in order to investigate the effect of drought stress on some morphological, physiological, and biochemical traits of the medicinal plant teucrium stocksianum boiss, an experiment was conducted in the form of a completely randomized design by 5 rounds of irrigation of 0, 4, 6, 8 and 10 days and in four replications. the results showed that severe drought stress caused a significant decrease (p < 0.05) in leaf length and width, plant height and width, root length, plant width, the diameter of main and secondary stems, fresh weight of shoots and roots, and dry weight of shoot and root, relative humidity content, chlorophyll a, chlorophyll b, total chlorophyll, carotenoids. the highest amount of ion leakage, proline, catalase, polyphenol oxidase, malondialdehyde, flavonoid, and anthocyanin were observed in severe drought treatment. in general, by using defense mechanisms such as reduction of morphological traits, rapid accumulation of organic substances regulating osmosis, and increasing the activity of antioxidant enzymes, the medicinal plant teucrium stocksianum boiss showed a suitable response to drought stress and absorbed nutrients by spending minimal energy and the growth continues.