اثر مقادیر مختلف سولفات مس بر رشد، جذب عناصر غذایی و انباشت مس در خارمریم (silybum marianum) و افسنطین (artemisia absinthium)

این پژوهش به منظور بررسی توانایی جذب و انباشت مس و اثر آلودگی آن بر رشد و محتوای عناصر معدنی گیاهان مرتعی خارمریم و افسنطین در شرایط گلخانه انجام شد. در یک آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی، مس در سه سطح صفر (شاهد)، 100 و 200 میلی گرم در کیلوگرم به صورت سولفات مس با سه تکرار به گلدان ها اعمال و سپس بذر دو گیاه کشت شدند. بعد از دو ماه و کامل شدن رشد، گیاهان برداشت شده و ویژگی های رویشی و محتوای کلسیم، منیزیم، پتاسیم، فسفر، آهن، روی، منگنز و مس در اندام هوایی و ریشه اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که با آلودگی سولفات مس، رشد اندام هوایی و زیرزمینی افسنطین تحت تاثیر قرار نمی گیرد اما زیست توده اندام هوایی به همراه حجم، سطح و طول ریشه خارمریم در غلظت های بالاتر مس کاهش معنی داری می یابد. با افزایش غلظت سولفات مس در خاک، انباشت مس در ریشه هر دو گیاه و در اندام هوایی خارمریم افزایش معنی داری نشان داد. بیشترین جذب مس با 53.50 و 168.72 میلی گرم در کیلوگرم در اندام هوایی و ریشه خارمریم مشاهده شد. فاکتور انتقال کمتر از یک در هر دو گیاه توانایی آنها را برای تجمع فلز مس در ریشه نشان می دهد. در سطح آلودگی 200 میلی گرم در کیلوگرم سولفات مس، غلظت پتاسیم در اندام هوایی خارمریم به طور معنی داری بیشتر از افسنطین بود. افزایش غلظت سولفات مس در خاک، محتوای عناصر کم مصرف در گیاه افسنطین را تحت تاثیر قرار نداده اما موجب کاهش معنی دار منگنز و روی در اندام هوایی و ریشه خارمریم و افزایش معنی دار آهن در اندام هوایی خارمریم شد.

effect of different copper sulfate concentrations on growth, mineral nutrient uptake and copper accumulation in silybum marianum and artemisia absinthium

this study was conducted to investigate the potential of copper (cu) absorption and accumulation and the effects of its contamination on the growth and mineral nutrient content of artemisia absinthium and silybum marianum under greenhouse conditions. this was done under factorial experiment based on a completely randomized design and copper sulfate (cuso4.5h2o) solution was added to the pots with three replicates at 0 (control), 100 and 200 mg/kg and then seeds of two plant species were sown. plant harvesting was done after two months when growth was completed and then plant growth characteristics and mineral elements (ca, mg, k, p, fe, zn, mn, and cu) were measured for roots and shoots. the results showed that there was no effect of copper sulfate stress on roots and shoots of a. absinthium while shoot biomass and root volume, area and length of s. marianum were significantly reduced. the cu accumulation in roots of both plant species and in shoots of s. marianum significantly increased by increasing the copper sulfate in soil. the highest level of cu accumulation was found in shoots and roots of s. marianum with 53.50 and 168.72 mg/kg dry matter, respectively. a transfer factor less than one for both plants indicated their ability to copper accumulation in the roots. potassium content in the shoot of s. marianum was significantly greater than that in a. absinthium at treatment of 200 mg/kg. there was no effect of copper sulfate stress on the micronutrients content of a. absinthium while it caused a significant decrease in mn and zn in shoot and root of s. marianum, respectively, and a significant increase in fe in the shoot of s. marianum.