ارزیابی برخی صفات مورفولوژیکی و فیزیولوژیک گیاه گلرنگ تحت شرایط خشکی و محلول-پاشی کودهای آلی

یافتن راه کارهای افزایش تحمل گیاهان در شرایط تنش خشکی از اهمیت زیادی برخوردار است. به منظور مطالعه اثرسطوح تنش خشکی و برخی کودهای آلی بر صفات کمی و کیفی گلرنگ (رقم گلدشت) آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کاملاً تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زابل (چاه نیمه) در سال زراعی 96-1395 اجرا شد. عامل اصلی سطوح قطع آبیاری بر اساس مراحل رشد گیاه: شاهد (آبیاری کامل)، آبیاری تا مرحله تشکیل طبق ساقه اصلی و آبیاری تا مرحله تکمیل گلدهی و عامل فرعی پنج سطح تیمار کودی: شاهد (عدم کاربرد)، کود آمینومیکروپاور، اسید هیومیک، هیومیکا و مکمل ارگانیک با مقادیر دو در هزار است. بیش ترین ارتفاع بوته (69.76 سانتی متر)، تعداد برگ در بوته (78.43)، تعداد شاخه فرعی (6.2)، وزن گلبرگ (18.47)، درصد روغن (34.2)، کلروفیل a، b و کارتنوئید (به ترتیب 11.51، 3.37، 2.40 میلی گرم بر گرم وزن تر) از تیمار محلول پاشی با اسید هیومیک و آبیاری کامل حاصل شد. تنش شدید و عدم کاربرد کود آلی باعث کاهش صفات ارتفاع بوته (27.7 %)، تعداد برگ (19.5 %)، تعداد شاخه فرعی (35.5 %)، وزن گلبرگ (50 %)، درصد روغن (48 %) و کلروفیل a، b، کاروتنوئید (به ترتیب 33 %، 38 % و 27 %) نسبت به شرایط آبیاری کامل و محلول پاشی اسید هیومیک شد. فعالیت آنزیم کاتالاز (97 %)، پراکسیداز (99 %) و میزان پروتئین دانه (62 %) در اثر اعمال تنش و محلول پاشی اسید هیومیک افزایش داشت. در مجموع به نظر می رسد محلول پاشی با اسید هیومیک در مقایسه با سایر کود های آلی مورد استفاده در این پژوهش می توان در شرایط تنش خشکی به نتایج مطلوب تری دست یافت.

evaluation of morphological and biochemical traits of safflower (carthamus tinctorius l.) under drought stress conditions and foliar application of organic fertilizer

it is very important to find ways to increase the tolerance of plants under drought stress conditions. in order to study the effect of drought stress levels and types of humic fertilizers, amino acid and organic supplements on quantitative and qualitative traits of safflower (goldasht cultivar), an experiment was conducted as split plots base on randomized complete block design with three replications at the research farm of zabol university (chah nimeh). the main factor of irrigation cut-off levels based on plant growth stages: control (full irrigation), irrigation up to the main stem formation stage and irrigation up to the stage of flowering completion and the secondary factor of five levels of fertilizer treatment: control (not applicable), amino micropower fertilizer, humic acid, humica and organic supplements in amounts of two per thousand. maximum plant height (69.76 cm), number of leaves per plant (78.43), number of branches (6.2), oil content (34.2), chlorophyll a, b and carotenoids (11.51, 3.37, 2.40 mg/g fresh weight respectively) was obtained from foliar application treatment with humic acid and complete irrigation. percentage of changes in plant height (27.7), number of leaves (19.5), number of branches (35.5), petal weight (50), oil content (48), chlorophyll a, b, carotenoids (respectively 33, 38 and 27) under complete irrigation and foliar application of humic acid due to severe stress and non-application of fertilizers. catalase enzyme activity (97%), peroxidase (99%) and protein content (62%) increased due to stress and foliar application of humic acid. in general, it seems that foliar application of humic acid compared to other organic fertilizers used in this study can achieve better results under drought stress conditions.