اثر کود تلفیقی دامی- شیمیایی و زئولیت بر خصوصیات بیوشیمیایی دو رقم لوبیا قرمز

به‌منظور بررسی اثر کود تلفیقی دامی - شیمیایی و زئولیت بر خصوصیات بیوشیمیایی دو رقم لوبیا قرمز (phaseolus vulgaris l.)، آزمایشی فاکتوریل با سه عامل در قالب طرح پایه بلوک های کاملاً تصادفی با سه تکرار در بهار سال‏های 1395 و 1396 در شرایط اقلیمی شهرستان ازنا در استان لرستان اجرا شد. عامل رقم شامل دو رقم گلی (رونده) و اختر (ایستاده)؛ عامل کود تلفیقی دامی - شیمیایی در پنج سطح شامل 0:100، 25:75، 50:50، 75:25 و 100:0 دامی:شیمیایی و عامل زئولیت در چهار سطح شامل عدم مصرف زئولیت و مصرف 3، 6 و 9 تن در هکتار زئولیت بود. کود دامی از منبع کود گوسفندی پوسیده و کود شیمیایی از منبع اوره بود.  نتایج نشان داد که با افزایش مصرف زئولیت از میزان پرولین اندام هوایی کاسته و بر میزان عملکرد دانه (2199 کیلوگرم در هکتار) افزوده شد. در هر دو رقم گلی و اختر، بیشترین میزان آهن اندام هوائی (به ترتیب 375 و 403 میلی گرم بر کیلوگرم)، آهن دانه (به ترتیب 102 و 111 میلی گرم بر کیلوگرم) و عملکرد دانه (به ترتیب 2341 و 2630 کیلوگرم در هکتار) از تیمار 50:50 دامی:شیمیایی و شش تن در هکتار زئولیت بدست آمد، ولی بیشترین میزان پتاسیم اندام هوایی (به ترتیب 1/40 و 1/39 درصد) در رقم گلی از تیمار صفر:100 دامی:شیمیایی و عدم مصرف زئولیت؛ در حالی که در رقم اختر، از تیمار صفر:100 دامی:شیمیایی و شش تن در هکتار زئولیت حاصل شد. در مجموع، رقم اختر همراه با مصرف کود تلفیقی 50:50 دامی:شیمیایی و شش تن در هکتار زئولیت جهت دست یابی به حداکثر عملکرد دانه و غنی سازی دانه قابل توصیه است.

effect of manure and zeolite on yield and biochemical traits of two red bean (phaseolus vulgaris l.) cultivars

in order to investigate the effect of combined animal-chemical fertilizer and zeolite on the biochemical properties of two cultivars of red bean (phaseolus vulgaris l.), a factorial experiment with three factors in the form of a randomized complete block design with three replications was implemented in climatic conditions of azna city in lorestan province in spring of 2016 and 2017. cultivar factor included two cultivars goli (creeping) and akhtar (standing); animal-chemical compound fertilizer agent in five levels including 100:0, 75:25, 50:50, 25:75 and 0:100 livestock:chemical ratio and zeolite agent in four levels including non-application of zeolite and consumption of 3, 6 and 9 tons zeolite per hectare. livestock manure was obtained from rotten sheep manure and chemical fertilizer was obtained from urea. the results showed that with increasing zeolite consumption, shoot proline decreased but grain yield (2199 kg / ha) increased. in both goli and akhtar cultivars, the highest amount of shoot iron (375 and 403 mg / kg, respectively), grain iron (102 and 111 mg / kg, respectively) and grain yield (2341 and 2630, respectively) kg / ha) from 50:50 animal treatment: chemical and six tons per hectare of zeolite was obtained, but the highest potassium content of shoots (1.40 and 1.39%, respectively) in flower cultivar from 0: 100 animal treatment: chemical and non-use of zeolite; while in akhtar cultivar, 0: 100 livestock: chemical and six tons per hectare of zeolite were obtained. in total, akhtar cultivar with the application of 50:50 animal manure: chemical fertilizer and six tons per hectare of zeolite is recommended to achieve maximum grain yield and grain enrichment.