تاثیر محلول‌پاشی نانوذرات (روی و سیلیکون) و پوترسین بر شاخص‌های فلورسانس کلروفیل، انتقال ماده خشک و سهم این فرآیند در عملکرد دانه گندم تحت تنش شوری

به‌منظور بررسی تاثیر محلول‌پاشی نانوذرات (روی و سیلیکون) و پوترسین بر شاخص‌های فلورسانس کلروفیل، انتقال ماده خشک و سهم این فرآیند در عملکرد دانه گندم تحت تنش شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک کاملاً تصادفی در سه تکرار در گلخانه پژوهشی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1400 اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل شوری در چهار سطح (عدم اعمال شوری به عنوان شاهد و اعمال شوری 40، 80 و 120 میلی مولار)، با نمک کلرید سدیم و محلول پاشی نانوذرات (روی و سیلیکون) و پوترسین در هشت سطح (محلول‌پاشی با آب به‌عنوان شاهد، محلول‌پاشی 50 میلی‌گرم درلیتر نانوسیلیکون، محلول پاشی یک گرم در لیتر نانواکسید روی، محلول پاشی یک میلی‌مولار پوترسین، محلول‌پاشی نانوسیلیکون و نانواکسید روی، محلول‌پاشی نانوسیلیکون و پوترسین، محلول‌پاشی نانو اکسید روی و پوترسین، محلول‌پاشی همزمان نانواکسید روی و سیلیکون با پوترسین) بودند. نتایج نشان داد که محلول‌پاشی همزمان نانوذرات و پوترسین در شرایط عدم اعمال شوری، فلورسانس متغیر (95/8 درصد)، فلورسانس حداکثر (35/33 درصد)، عملکرد کوانتومی (42/24 درصد)، شاخص سطح برگ (86/19 درصد)، پروتئین برگ پرچم (41/8 درصد)، ماده خشک کل (44/09 درصد)، فتوسنتز جاری (87/14 درصد) و سهم این فرآیند در عملکرد دانه (36/04 درصد) و عملکرد دانه (37/34 درصد) را نسبت به شرایط عدم محلول‌پاشی نانوذرات و پوترسین در بالاترین سطح شوری افزایش داد. ولی حداکثر میزان انتقال ماده خشک از ساقه و اندام هوایی (به ترتیب 37/80 و 38/15 درصد) و سهم این فرآیندها در عملکرد دانه (به ترتیب 89/45 و 90/22 درصد) در شرایط عدم محلول‌پاشی نانوذرات و پوترسین تحت شوری 120 میلی‌مولار بدست آمد. به نظر می رسد کاربرد نانوذرات و پوترسین با بهبود فتوسنتز جاری و شاخص‌های فلورسانس کلروفیل، می‌تواند عملکرد دانه گندم را تحت تنش شوری افزایش دهد.

effects of foliar application of nanoparticles (zinc and silicon) and putrescine on chlorophyll fluorescence indices, dry matter remobilization and the contribution of this process in grain yield of wheat under salinity stress

in order to study the effects of foliar application of nanoparticles (zinc and silicon) and putrescine on chlorophyll fluorescence indices, dry matter remobilization and the contribution of this process in grain yield of wheat under salinity stress, an experimental as factorial based on a randomized complete block design with three replications will be conducted in the research greenhouse of the faculty of agriculture and natural resources, university of mohaghegh ardabili in 2021. factors experimentally included salinity at four levels (no salinity as control, salinity 40, 80 and 120 mm by nacl), and foliar application of nanoparticles (zn and si) and putrescine at eight levels (foliar application with water as control, foliar application 50 mg.l-1 nano silicon, foliar application, 1 g.l-1 nano znic oxide, foliar application of putrescine, foliar application of nano si-zn oxide, foliar application of nano silicon and putrescine, foliar application of nano zn oxide and putrescine, foliar application of nano si-zn oxide and putrescine). the results showed that foliar application of nanoparticles (zn and si) and putrescine under no salinity increased variable fluorescence (95.8%), maximum fluorescence (35.33%), quantum yield (42.24%), leaf area index (45.27%), flag leaf protein  (41.8%), total dry matter (44.09%), current photosynthesis (87.15%) and the contribution of current photosynthesis in grain yield (36.04%) and grain yield (37.34 %) compared to no foliar application of nanoparticles and putrescine under the highest salinity level. but the maximum dry matter remobilization from stem and shoot (37.8 and 38.15%, respectively) and the contribution of these processes to grain yield (89.45 and 90.22%, respectively) were obtained in no foliar application of nanoparticles and the putrescine under salinity 120 mm. it seems that nanoparticles and putrescine application can increase grain yield of wheat under salinity stress due to improving current photosynthesis and chlorophyll fluorescence indices.