ارزیابی توان دگرآسیبی عصاره آبی و مالچ‌برگی گیاه اکالیپتوس بر شاخص‌های مورفوفیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاهچه‌های خیار (cucumis sativus var. beith alpha) و علف هرز تاجریزی سیاه (solanum nigrum l.)

تحقیق حاضر، به بررسی و مقایسه اثرات دگرآسیبی عصاره آبی و مالچ برگ اکالیپتوس(globulus labill. eucalyptus) بر گیاهچه های خیار (cucumis sativus var. beith alpha) و علف هرز تاجریزی سیاه (solanum nigrum l.)، در قالب طرح کاملاً تصادفی پرداخت. 21 روز پس از تیمار گیاهچه ها با عصاره های آبی (5، 10، 15 و 20 گرم در لیتر) و مالچ برگی اکالیپتوس (سه و پنج درصد وزنی/حجمی)، برخی صفات مورفولوژیکی، ضریب پایداری غشا، محتوا پرولین و مالون دی آلدئید، همچنین محتوای پروتئین محلول و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان پلی فنل اکسیداز و گایاکول پراکسیداز در گیاهان مورد نظر بررسی شدند. براساس نتایج، هر چند هر دو تیمار عصاره آبی و مالچ برگی موجب کاهش ارتفاع و وزن خشک بخش هوایی و وزن خشک ریشه خیار و علف هرز تاجریزی سیاه (نسبت به شاهد) شد ولیکن مجموع طول ریشه های خیار در زمان تیمار با تمام غلظت های عصاره آبی و مالچ سه درصد افزایش یافت. ارزیابی شاخص پایداری غشا، محتوا پرولین و مالون دی آلدئید نشان داد که تاثیر منفی مالچ برگی (3 و 5 درصد) بر تاجریزی سیاه مهرز است. تیمار با عصاره آبی توانست فعالیت آنزیم های مذکور در خیار را افزایش دهد به طوریکه بیشترین فعالیت آنزیم ها در غلظت 20 گرم در لیتر عصاره آبی مشاهده شد. این در حالی بود که تیمار با عصاره های آبی بر تاجریزی سیاه موجب کاهش محتوای پروتئین محلول و آنزیم های مورد بررسی شد. در مجموع و با تلفیق نتایج مورفوفیزیولوژیکی و بیوشیمیایی پژوهش حاضر می‌توان بیان داشت که عصاره‌های آبی در مقایسه با مالچ برگی، توانایی بهتری در مقابله با علف هرز تاجریزی سیاه نشان دادند و شاید بتوان استفاده از این نوع تیمار را برای علف‌کشی در مزارع سبزی و صیفی پیشنهاد نمود.

morphophysiological and biochemical traits of cucumber and black nightshade under allelopathic compounds of eucalyptus aqueous extract and mulch

the present study was performed to evaluate and compare the allelopathic effects of leaf aqueous extract and mulch of eucalyptus (eucalyptus globulus labill.) on cucumber (cucumis sativus var. beith alpha) and black nightshade (solanum nigrum l.) seedlings in a completely randomized design. 21 days after treatment of seedlings with leaf aqueous extract (concentrations 5, 10, 15, 20 g l-1) and mulch (3% and 5% weight/volume), some morphological traits, membrane stability, proline and malondialdehyde content, total protein content and activity of polyphenol oxidase, and guaiacol peroxidase were analyzed. according to the results, although both aqueous extracts and mulch reduced the height and dry weight of aerial parts and the dry weight of roots in cucumber and black nightshade (compared to the control), the length of cucumber roots increased under the treatment of all the concentrations of aqueous extracts and mulch 3%. evaluation of membrane stability index, proline and malondialdehyde content showed that the negative effect of mulch (3% and 5%) on black nightshade is significant. the treatment with aqueous extracts increased the activities of polyphenol oxidase and guaiacol peroxidase enzymes in cucumber (compared to the control), with the maximum ones in 20 g l-1 extract, while treatment with these extracts on black nightshade reduced the soluble protein content and enzymes studied. overall, according to the results of this study, it can be stated that aqueous extracts showed a better ability to control black nightshade compared to leaf mulch, and it may be possible to use this type of treatment for herbicides in vegetable fields.