تاثیر قارچ‌های آربوسکولار میکوریزا بر شاخص‌های رشدی و فیزیولوژیکی و جذب برخی از عناصر غذایی پیازچه (allium fistulosum)

قارچ‌های آربوسکولار میکوریزا یکی از مهمترین ریزجانداران خاک هستند که با بیش از 90 درصد گیاهان خشکی رابطه همزیستی برقرار می‌کنند. به‌منظور بررسی تاثیر همزیستی گونه‌های rhizophagus intraradices و  funneliformis mosseaeبر برخی صفات رویشی، فیزیولوژیکی و میزان جذب برخی عناصر غذایی گیاهچه‌های پیازچه، آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در شرایط گلخانه‌ای به اجرا درآمد. فاکتورهای مورد آزمایش شامل فاکتور اول کاربرد مخلوط گونه‌های آربوسکولار میکوریزا در سه سطح (بذرمال، خاک کاربرد و شاهد) و فاکتور دوم سترون کردن خاک در دو سطح (استریل و غیراستریل) بودند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد تمام فاکتورهای مورد بررسی در پیازچه‌های میکوریزایی نسبت به گیاهان غیرمیکوریزایی به‌طور معنی‌داری افزایش یافتند. براساس نتایج مقایسه میانگین داده‌ها، بیشترین وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه به ترتیب در تیمارهای کاربرد میکوریزا به صورت بذرمال و خاکی در خاک استریل به‌دست آمد. بالاترین ارتفاع اندام هوایی پیازچه و بیشترین میزان جذب فسفر و نیتروژن با کاربرد میکوریزا به صورت خاکی در خاک استریل حاصل گردید. درصد کلونیزاسیون میکوریزایی، میزان عناصر مس، روی، منگنز و آهن و همچنین، محتوای کلروفیل a و b، کل و کاروتنوئید در تیمار مایه‌زنی پیازچه با روش بذرمال در خاک استریل در مقایسه با سایر تیمارها، بیشتر بود. به طور کلی قارچ‌های آربوسکولار میکوریزای استفاده شده با روش بذرمال در خاک استریل توانستند از طریق افزایش جذب عناصر غذایی و رنگیزه های فتوسنتزی موجب بهبود رشد پیازچه شوند.

the effect of arbuscular mycorrhizal fungi on growth and physiological indices and absorption of some nutrients of scallion (allium fistulosum)

arbuscular mycorrhizal fungi (amf) are one of the most important soil microorganisms. they have mutualistic relationships with more than 90% of terrestrial plant species. in order to investigate the effect of rhizophagus intraradices and funneliformis mosseae on some growth and physiological traits and the uptake of some nutrients by scallion seedlings, a factorial experiment was conducted in a completely randomized design with three replications under greenhouse conditions. the investigated factors included the mixed application of arbuscular mycorrhizal species in three levels (seed treatment, soil treatment and control) and soil sterilization at two levels (sterile and non-sterile). the results showed that all the studied factors in scallion plants inoculated with mycorrhizal fungi significantly increased compared to non-mycorrhizal plants. the highest fresh and dry weights of shoots and roots were obtained by mycorrhizal seed treatment and soil treatment in sterile soil, respectively. the highest shoot height, phosphorus concentration and nitrogen uptake of scallion were obtained by mycorrhizal soil treatment in sterile soil. the mycorrhizal colonization, the amount of copper, zinc, manganese and iron concentrations, chlorophyll a, b, total and carotenoids contents increased significantly in scallion inoculated with mycorrhizal seed treatment compared to other treatments. in general, arbuscular mycorrhizal fungi used by seed treatment in sterile soil are able to improve the growth of scallions by increasing the absorption of nutrients and photosynthetic pigments.